Τις μονές ημέρες οδηγούμαστε σε ρήξη και τις ζυγές ημέρες πάμε σε συμφωνία ή το αντίθετο ανάλογα με το ποια είναι η αφετηρία της είδησης και ο απόηχός της στα διεθνή και εγχώρια ακροατήρια. Έτσι, τη Δευτέρα κυριάρχησε η είδηση της πρότασης Γιούνκερ, την Τρίτη Μέρκελ και Ολάντ έδωσαν από το Βερολίνο διορία έως......το τέλος του μήνα στην Αθήνα για την επίτευξη συμφωνίας, την Τέταρτη το Bloomberg είπε ότι η Μέρκελ ετοιμάζει διάγγελμα προς στον γερμανικο λαό εν' όψει συμφωνίας, την Πέμπτη πρωτοσέλιδη είδηση σε Γαλλία και ΗΠΑ είναι εφ' όλης της ύλης συνέντευξη Σόιμπλε όπου δεν αποκλείεται ενδεχόμενο Grexit. Όσο δε πυκνώνει ο πολιτικός χρόνος, όπως σήμερα εν΄οψει της Συνόδου Κορυφής στη Ρίγα της Λετονίας, τα μονά-ζυγά εναλλάσσονται με καταιγιστικούς ρυθμούς.
Μονα-ζυγά δικά τους
Η ελληνική πλευρά προσέρχεται στη Ρίγα, επιδιώκοντας «ενιαία συμφωνία» για χρέος και μεταρρυθμίσεις, έχοντας να αντιμετωπίσει τα riganomics των θεσμών. Νωρίτερα, ο Σόιμπλε εμφανίστηκε ξανά αμετακίνητος, δηλώνοντας στο Reuters ότι η ελληνική αισιοδοξία για επικείμενη συμφωνία εντός των ημερών δεν δικαιολογείται από την πορεία των διαπραγματεύσεων, που είναι «διστακτικές». Πιο συγκεκριμένα είπε, «αυτό που ξέρω από τις συζητήσεις με τους τρεις θεσμούς είναι δεν δικαιολογεί την αισιοδοξία». Ερωτώμενος δε για το ενδεχομενο στάσης πληρωμών είπε «δεν μπορώ να αποκλείσω τίποτα» και επέμεινε πως παρά τις εικασίες για πολιτική λύση, η ουσία των πραγμάτων παραμένει στο πακέτο μεταρρυθμίσεων, «όπως προβλέπει η συμφωνία της 20ης Φεβρουαρίου».
Την ίδια στιγμή, η γερμανική Handelsblatt στέλνει τον Γιάνη Βαρουφάκη στα αποδυτήρια με κόκκινη κάρτα για αντιαθλητικό μαρκάρισμα, εκφράζοντας την πεποιηθηση πως δεν μπορεί πλέον να παραμείνει στη θέση του, μετά το δημοσίευμα των New York Times που τον θέλει να ηχογραφεί τις συνομιλίες κατά τη διάρκεια του διάσημου πλέον Eurogroup της 24ης Απριλίου στη Ρίγα.
Ο Έλληνας υπουργός διέψευσε σήμερα το δημοσίευμα, αλλά για πολλοστή φορά το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης στράφηκε στα επουσιώδη. Είναι φανερό πως μαζί με τις πιέσεις εντείνεται και η εκστρατεία αποδόμησης του Έλληνα υπουργού Οικονομικών από μονταζιέρες πολύ πιο εξελιγμένες σε σχέση με τους ερασιτέχνες που είχε να αντιμετωπίσει ο ΣΥΡΙΖΑ προεκλογικά εντός των τειχών.
Πάντως, σχετικό ρεπορτάζ του Reuters αναφέρει σήμερα ότι «οι κανόνες του Eurogroup δεν απαγορεύουν τους συμμετέχοντες να ηχογραφούν τις συνομιλίες, υπό τον όρο αυτές να παραμένουν εμπιστευτικές». Φαντάζεται κανείς πως οι θέσεις που εκφράζει η ελληνική πλευρά κάθε φορά στα συμβούλια υπουργών περνάνε «από μνήμης» στους θεσμούς.
Η Μέρκελ πιέζει τους βουλευτές της για συμφωνία
Στο ίδιο κλίμα, η Handelsblatt επικαλέστηκε χθες πηγές σύμφωνα με τις οποίες ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ παρομοίασε τους Τσίπρα-Βαρουφάκη με ασκούμενους γιατρούς σε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς. Η δήλωση αυτή φέρεται να έγινε στο πλαίσιο επαφών του προέδρου της Κομισιόν με ομάδα Γερμανών βουλευτών του CDU/CDS, όπου λέγεται ότι επικράτησε ένταση. Για την «κακή» είδηση ενδιαφέρθηκαν δεόντως τα ελληνικά ΜΜΕ, τα οποία δεν έδειξαν το ίδιο ενδιαφέρον στην «καλή» είδηση της ημέρας, για την ακρίβεια την εξαφάνισαν κι ας ήταν Bloomberg.
Πιο συγεκριμένα, το ρεπορτάζ με τίτλο “Merkel Said to Plan Address for Greece If Deal Reached”, εμφανίζει τη Γερμανίδα καγκελάριο έτοιμη να απευθύνει διάγγελμα προς τον γερμανικό λαό, καλώντας τους βουλευτές της να στηρίξουν μια ενδεχόμενη συμφωνία με την Ελλάδα.
Ακόμα χειρότερα για τους πάσης φύσεως καλοθελητές, το ενυπόγραφο δημοσίευμα αναφέρει χαρακτηριστικά: «Η Μέρκελ θα πραγματοποιήσει την ομιλία της αφού η Ελλάδα και οι πιστωτές της καταλήξουν σε συμφωνία με όρους που η ίδια κρίνει ότι μπορεί να πουλήσει στο κοινοβούλιο και την γερμανική κοινή γνώμη, σύμφωνα με δύο κυβερνητικούς αξιωματούχους. Θα επιχειρηματολογήσει ότι υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης γεωπολιτικού ρίσκου στην περιοχή από ενδεχόμενη έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, είπαν οι αξιωματούχοι, που ζήτησαν ανωνυμία».
Και παρακάτω: «Οι κομματικοί ηγέτες της παράταξης της Μέρκελ εργάζονται για να πείσουν τους αντιρρησίες, λέγοντάς τους ότι μπορεί να κληθούν να στηρίξουν απόφαση για μεγαλύτερη βοήθεια προς την Ελλάδα ώστε να αποφευχθεί μια στάση πληρωμών, ακόμα και εάν η Ελλάδα αρνηθεί να εφαρμόσει όλες τις αλλαγές που απαιτούν οι δανειστές, σύμφωνα με άλλους τρεις κομματικούς αξιωματούχους. Η Μέρκελ καλεί στην καγκελαρία μικρές ομάδες διαφωνούντων, ενημερώνοντάς τους ως προς αυτό, σύμφωνα με μια πηγή»,
Αυτό που δεν πρέπει να αγνοηθεί είναι ότι το συγκεκριμένο ρεπορτάζ προέρχεται από το Bloomberg, που δεν πήρε ξαφνικά φιλελληνική θέση, αλλά απλώς ξέρει να περνά τη γραμμή των δανειστών. Τόσο από τις επαφές Γιούνκερ στο Βερολίνο, όσο και από τις διαρροές των Γερμανών αξιωματούχων προκύπτει ότι, ασχέτως του τι λεει κάθε δυο μέρες ο Σόιμπλε, η συντηρητική πτέρυγα του γερμανικού κοινοβουλίου βρίσκεται πλέον στο επίκεντρο των πιέσεων για αποδοχή μιας συμφωνίας με την Ελλάδα.
Το παιχνίδι είναι πολιτικό
Η διαπραγματευτική διελκυνστίδα ανάμεσα στην Ελλάδα και τους θεσμούς συνεχίζεται, οι διαρροές που γίνονται έχουν αξία μέχρι να επιβεβαιωθούν από τις εξελίξεις και στην πραγματικότητα κανείς δεν ξέρει πώς θα μοιάζει η Ευρώπη το καλοκαίρι, δύο χρόνια μετά την περίφημη δήλωση Ντράγκι πως θα κάνει τα πάντα για να σώσει το ευρώ. Ποιος, όμως, θέλει να σώσει τι στην προκειμένη περίπτωση;
Ακόμα και οι Financial Times παραδέχονται στην αρθροργαφία τους ότι οι συζητήσεις των τεχνικών κλιμακίων, όπου παζαρεύονται ποσοστά ΦΠΑ με μηδενικά ρευστότητας, και τις οποίες επικαλείται το μπλοκ Σόιμπλε «είναι για τα μάτια του κόσμου».
Πράγματι, θα ήταν αφελής κάποιος να πιστεύει ότι το πηγαινε-έλα και γράψε-σβήσε στις λίστες των μεταρρυθμίσεων είναι αυτό που καίει τους ΔΝΤ, Κομισιόν και ΕΚΤ. Το παιχνίδι είναι πολιτικό - ανέκαθεν ήταν - για τους θεσμούς, το γερμανικό κατεστημένο και τους συμμάχους του στην Ευρώπη.
Δεν έχει περάσει ούτε μήνας από το Eurogroup στη Ρίγα στις 24 Απριλίου, όπου υποτίθεται ότι ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών «σφυροκοπήθηκε» - κατά Bloomberg - από τους εταίρους. Τότε, το Bloomberg έπαιζε τη σκληρή γραμμή. Μεταφέροντας κλίμα από τη Ρίγα της Λετονίας, το ρεπορτάζ ανέφερε ότι οι Ευρωπαίοι υπουργοί Οικονομικών επιτέθηκαν στον Βαρουφάκη, αποκαλώντας τον «ανεύθυνο», «χασομέρη», «τζογαδόρο» και «ερασιτέχνη». Και σ' αυτήν την περίπτωση, το πορτρέτο που φιλοτεχνήθηκε στο εξωτερικό βρήκε αμέσως χώρο στα μνημονιακά ΜΜΕ της Ελλάδας. Διεθνή και ελληνικά συστημικά Μέσα παρουσιάστηκαν πολύ πρόθυμα να μεταδώσουν την είδηση ότι οι ομόλογοι του κ. Βαρουφάκη προσήλθαν με άγριες διαθέσεις στην άτυπο σύνοδο, έχοντας νωρίτερα ενημερωθεί από τους θεσμούς για την έλλειψη προόδου στις διαπραγματεύσεις. Στο παιχνίδι των εντυπώσεων συμμετείχαν ασμένως από τα χαρακώματα του Twitter γνωστοί δημοσιογράφοι, που δεν έχασαν ευκαιρία να αναπαράγουν αρνητικά σχόλια για την ελληνική πλευρά.
Ο Πίτερ Σπίγκελ των Financial Times μετέδιδε τότε πως «μήνες κλιμακούμενης έντασης ανάμεσα στην Ελλάδα και τους πιστωτές της ξεχείλισαν την Παρασκευή με τους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης να κατηγορούν οργισμένοι τον Έλληνα ομόλογό τους για υπαναχώρηση από τις δεσμεύσεις και αδυναμία κατανόησης του μεγάλου χάσματος ανάμεσα στις δύο πλευρές». Σήμερα, ο Σπίγκελ επιβεβαιώνει τους ισχυρισμούς Βαρουφάκη ότι ποτέ δεν ειπώθηκαν οι παραπάνω χαρακτηρισμοί.
Ενδεικτικό των ζυμώσεων, που δεν σταμάτησαν ποτέ να γίνονται στο παρασκήνιο, είναι δημοσίευμα του Reuters πέντε ημέρες μετά από το δραματικό Eurogroup, όπου το ζήτημα έμπαινε στις σωστές του διαστάσεις. Εν' όψει λήξης της προθεσμίας δόσης προς το ΔΝΤ στις 12 Μαΐου, το Reuters διάλεγε την κατάλληλη στιγμή για να στείλει το σωστό μήνυμα: συμφωνία δεν υπήρχε περίπτωση να κλείσει, αν η Ελλάδα δεν έκανε ουσιαστικές υποχωρήσεις σε ένα τουλάχιστον εκ των τριών σημαντικών ζητημάτων: συντάξεις, εργασιακό και φορολογία. Διατηρώντας την ανωνυμία του, υψηλοβαθμος αξιωματούχος που συμμετειχε στις διαπραγματεύσεις δήλωνε χαρακτηριστικά: «Θέλουμε να δούμε μια σημαντική πολιτική κίνηση εκ μέρους της ελληνικής πλευράς αυτήν την εβδομάδα, ώστε να αναζωογονηθεί η εμπιστοσύνη μας στη διαδικασία. Θα μπορούσε να είναι στις συντάξεις, θα μπορούσε να είναι στα εργασιακά... πρέπει να πληρώσουν πολιτικό κόστος. Το Eurogroup θέλει να δει να πληρώνεται πολιτικό κόστος».
Οι απειλές πιάνουν
Τελικά, η Ελλάδα αποπλήρωσε τη δόση των 750 εκατ. ευρώ προς το ΔΝΤ και το πιστωτικό γεγονός που όλοι περίμεναν αναβλήθηκε μέχρι νεωτέρας. Ο βρετανικός Economist χαρακτήρισε ως «Ηράκλειο άθλο» την αποπληρωμή, η γερμανική Bild έκανε λόγο για «μικροαπατεωνιά», καθώς για τη δόση χρησιμοποιήθηκαν χρήματα από τον ειδικό λογαριασμό ασφαλείας που διατηρείται στην Τράπεζα της Ελλάδος και προορίζεται για την αποπληρωμή της συνδρομής της χώρας προς στο Ταμείο.
Όπως, όμως, θα αποκάλυπτε μετά από μέρες η Καθημερινή (16/5), είχε προηγηθεί επιστολή του Αλέξη Τσίπρα προς την Κριστίν Λαγκάρντ, με την οποία ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε ότι η Ελλάδα δεν είναι σε θέση να αποπληρώσει τη δόση των 750 εκατ., εάν δεν αρθούν οι περιορισμοί της ΕΚΤ. Η επιστολη βγήκε από το συρτάρι της Λαγκάρντ την Πέμπτη 14/5, μέρα που ο Πόουλ Τόμσεν μετέβη στην Ουάσιγκτον για να ενημερώσει το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου για την πορεία των διαπραγματεύσεων.
Εν τέλει, η αφήγηση που στήθηκε ήταν ότι η Ελλάδα βρέθηκε για άλλη μια φορά στο χείλος του γκρεμού εξαιτίας της κακής διαπραγματευτικής τακτικής της κυβέρνησης και όχι ότι η κυβέρνηση απείλησε ανοιχτά τους θεσμούς με χρεοκοπία και οι θεσμοί δεν τη χρεοκόπησαν.
Θα ήταν αφελές να υποστηρίξει κανείς ότι οι πιστωτές της Ελλάδας δεν έχουν τη δυνατότητα να οδηγήσουν την χώρα σε χρεοκοπία. Δείχνει, όμως, ξεκάθαρα ότι δεν υπάρχει συναντίληψη στις τάξεις τους για τις επιπτώσεις μιας τέτοιας επιλογής. Αυτή η αβεβαιότητα των πιστωτών, η οποία παλαιότερα καλυπτόταν πίσω από τις πολιτικές προτεραιότητες των προηγούμενων κυβερνήσεων, σήμερα τους εξαναγκάζει σε στάση αναμονής που δημιουργεί εκνευρισμό στους «σκληρούς», με πιο χαρακτηριστική περίπτωση τον Γενς Βάιντμαν, πρόεδρο της Bundesbank, που σε πρόσφατη συνέντευξή του είπε εμμέσως πλην σαφώς ότι τους τελευταίους τέσσερις μήνες η Ελλάδα απλώς κέρδιζε χρόνο. Αν το σχέδιό των πιστωτών ήταν να μην τραβήξουν την πρίζα αλλά να φθείρουν πολιτικά την νέα κυβέρνηση, υποβάλλοντάς την στο μαρτύριο της σταγόνας, κάτι τέτοιο δεν φαίνεται να δικαιώνεται από τα πράγματα.
Σ' αυτό το σημείο, μόνο τυχαία δεν μπορεί να θεωρηθεί η σημερινή διαρροή εσωτερικού εγγράφου της διάσκεψης των προέδρων των πολιτικών ομάδων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Στο έγγραφο καταγραφεται η πρόθεση να κληθούν σε ακρόαση την ερχόμενη Πέμπτη ο πρόεδρος του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, και ο Ελληνας πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας. Όπως, ομως, αναφέρουν οι πρόεδροι των πολιτικών ομάδων, υπάρχει ενδεχόμενο η ακρόαση να συμπέσει με έκτακτο Eurogroup, κάτι που οι αναλυτές ερμηνεύουν ως προάγγελο συμφωνίας.
Αν συνδυαστούν όλα τα παραπάνω, το βασικό ερώτημα που προκύπτει είναι: τι (δεν) έχει δώσει η Ελλάδα;
koutipandoras.gr