Στο σφυρί έχουν βγει τους τελευταίους λίγους μήνες μεγάλες μονάδες
θαλάσσιου τουρισμού, με αμφίβολα όμως αποτελέσματα όσον αφορά τα έσοδα
από τις συμβάσεις παραχώρησης των κρίσιμων αυτών για το Θαλάσσιο
Τουρισμό υποδομών, εξαιτίας των χαμηλών αποτιμήσεων που επιβάλει η
συγκυρία. Έλληνες, Τούρκοι, Άραβες αλλά και Ευρωπαίοι επενδυτές
συγκαταλέγονται μεταξύ αυτών που «χτυπούν» τις σχετικές υποδομές.
Τα αρμόδια υπουργεία, το Ανάπτυξης και το Τουρισμού έχουν προχωρήσει τις αναγκαίες προπαρασκευαστικές ενέργειες όπως οι χωροθετήσεις και η άρση ορισμένων γραφειοκρατικών προβλημάτων όμως οι εκλογές έχουν φρενάρει την διαδικασία.
Μεταξύ των «φιλέτων» που συγκεντρώνουν ισχυρό ενδιαφέρον είναι όλες εκείνες οι μαρίνες που βρίσκονται στο ανατολικό Αιγαίο και οι οποίες έχουν προσελκύσει τουρκικούς ομίλους εξαιτίας των δυνατοτήτων που παρέχουν για ανάπτυξη του τοπικού θαλάσσιου τουρισμού.
Μετά την παραχώρηση του Τουριστικού Λιμένος Μυτιλήνης σειρά παίρνει αυτή τις Χίου, αλλά και της Θεσσαλονίκης όπου αναμένεται να προχωρήσει πρακτικά από το μηδέν η κατασκευή της, με την προκήρυξη διαγωνισμού για την κατασκευή της μετά την χωροθέτηση από το υπουργείο Ανάπτυξης.
Η Ελλάδα έχει ακτογραμμή που εκτείνεται σε δεκαέξι χιλιάδες χιλιόμετρα αλλά εδώ ελλιμενίζονται μόνο περί τις δεκατέσσερις χιλιάδες σκάφη αναψυχής, Ελληνικά η ξένα. Εννέα χιλιάδες εκ των οποίων σε μαρίνες και μικρά άτυπα λιμανάκια. Επισήμως στην Ελλάδα υπάρχουν 19 μαρίνες με 6.661 θέσεις ελλιμενισμού. Το μέγεθος της αγοράς (σε αξία) των ελληνικών τουριστικών λιμένων ήταν το 2008 30 εκατομμύρια Ευρώ σύμφωνα με το Invest in Greece και παρουσίαζε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 4% κατά την περίοδο 2005-2008.
Όμως άστοχα, όπως αποδεικνύεται, μέτρα που ελήφθησαν υπό την πίεση της κρίσης όπως η νομοθετική ρύθμιση του 2009 έδιωξαν τους ιδιοκτήτες προς γειτονικές χώρες περίπου το 25% των σκαφών που έδεναν μέχρι τότε σε ελληνικές μαρίνες. Σκάφη, κυρίως ξένων ιδιοκτητών, προκαλώντας μεγάλη ζημιά στις τοπικές οικονομίες όπως αναφέρει ο Γιώργος Γράτσος, πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. «Γιατί η Γαλλία παραδείγματος χάριν, να φιλοξενεί δεκάδες χιλιάδες ξένα σκάφη εισπράττοντας το σχετικό εισόδημα και εμείς να τα διώχνουμε στην Τουρκία;» σημείωσε πρόσφατα μιλώντας στο Capital.gr.
Τα προβλήματα αυτά πιέζουν, όπως μπορεί εύκολα να γίνει αντιληπτό, χαμηλότερα και τα τιμήματα. Πάντως σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr από υψηλόβαθμο παράγοντα του υπουργείου Ανάπτυξης που είναι σε θέση να γνωρίζει το θέμα, πολλοί ξένοι όμιλοι και επενδυτικά σχήματα εξετάζουν την αγορά αυτή και έχουν έλθει σε επαφές με αρμόδιους θεσμικούς παράγοντες. Μεταξύ αυτών των ενδιαφερομένων συγκαταλέγονται και σχήματα από τον Περσικό κόλπο και συγκεκριμένα το Άμπου Ντάμπι, το Κατάρ και το Κουβέιτ ενώ το Αιγαίο και το Ιόνιο κοιτούν και Γάλλοι και Ιταλοί επενδυτές αναφέρουν στο Capital.gr.
Μόλις προ λίγων εβδομάδων κοινοπραξία μεταξύ των ομίλων Folli Follie και Setur Servis Turistik ανακηρύχθηκε ανάδοχος στον διεθνή ανοιχτό δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό για την επιλογή φορέα διαχείρισης του Τουριστικού Λιμένος Μυτιλήνης που προκήρυξε η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου ΑΕ (ΕΤΑΔ). Η συμφωνία προβλέπει διάρκεια εκμετάλλευσης 40 ετών και ετήσιο μίσθωμα τα 250.000 ευρώ. Οι δύο όμιλοι αναμένεται να «χτυπήσουν» και άλλες μαρίνες σε Ελλάδα και Τουρκία.
Στην Αττική οι μαρίνες Αλίμου, Βουλιαγμένης Ζέας, Φαλήρου και Φλοίσβου και στη Θεσσαλονίκη η μαρίνα Αρετσούς και στην Κέρκυρα των Γουβιών, αποτελούν τα βασικά «φιλέτα» που έχει στην ιδιοκτησία της η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. Η ανώνυμη εταιρεία που έχει μοναδικό μέτοχο το Ελληνικό Δημόσιο, διαχειρίζεται και αξιοποιεί τη δημόσια ακίνητη τουριστική και ολυμπιακή περιουσία και μπορεί να προχωρήσει στην πώλησή τους ανεξάρτητα με το εάν έχουν ή όχι σύμβαση παραχώρησης και ο νέος ιδιοκτήτης να εισπράττει τα μισθώματα. Ως επιτυχές επενδυτικό παράδειγμα οι Έλληνες αξιωματούχοι που έιναι επιφορτισμένοι με την προώθηση του έργου αναφέρουν την περίπτωση του Φλοίσβου όπου κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού, ο Όμιλος Λάμδα ανασχεδίασε και ανακατασκεύασε τη μαρίνα του Φλοίσβου στοχεύοντας στον ελλιμενισμό θαλαμηγών.
Όμως το σκάφος αναψυχής στην Ελλάδα είναι παρεξηγημένο και βρίσκεται υπό διωγμό, επιβαρυνόμενο από εξωπραγματική φορολογία. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, «η Ελλάδα έχει ακτογραμμή που εκτείνεται σε δεκαέξι χιλιάδες χιλιόμετρα αλλά εδώ ελλιμενίζονται μόνο περί τις δεκατέσσερις χιλιάδες σκάφη αναψυχής, Ελληνικά η ξένα. Εννέα χιλιάδες εκ των οποίων σε μαρίνες. Τουναντίον η Γαλλία με μόλις τρεισήμισι χιλιάδες χιλιόμετρα ακτογραμμή, μεγάλο μέρος των οποίων στον Ατλαντικό, φιλοξενεί 200 χιλιάδες αντίστοιχα σκάφη, εκατόν εξήντα χιλιάδες εκ των οποίων σε μαρίνες. Δεν είναι δυνατόν να είναι σωστές και οι δύο προσεγγίσεις, η μία πρέπει να είναι εσφαλμένη. Πρέπει να σημειωθεί ότι κοντά στα 120 επαγγέλματα στηρίζονται στα σκάφη αναψυχής και εκτιμάται ότι έτσι άμεσα η έμμεσα δημιουργούν περίπου 100.000 θέσεις εργασίας στην χώρα. Στα επαγγελματικά δε σκάφη ο κλάδος πλήττεται οικονομικώς από την υπάρχουσα νομοθεσία και βαίνει προς αφανισμό. Αν δεν γίνουν τα ελληνικά επαγγελματικά σκάφη αναψυχής ανταγωνιστικά, θα πληθαίνουν τα ξένα στις ελληνικές θάλασσες με αφετηρία την πατρίδα τους. Έτσι θα χάνει η Ελλάδα σημαντικά παράπλευρα έσοδα, κατά τον ίδιο τρόπο που τα χάνει από τα κρουαζιερόπλοια».
Οι μαρίνες της Ελλάδας χρήζουν όμως σημαντικών αναβαθμίσεων προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ιστιοπλοϊκών σκαφών και θαλαμηγών. Επιπλέον, απαιτείται η κατασκευή νέων μαρίνων. Ο ΕΟΤ και κάποιες από τις 13 Περιφέρειες της χώρας έχουν ξεκινήσει την υλοποίηση προγράμματος στην κατεύθυνση δημιουργίας στα ελληνικά παράλια ενός ολοκληρωμένου δικτύου αγκυροβολιών και σχετικών υπηρεσιών.
Σύμφωνα με μελέτη της ICAP το σύνολο των θέσεων ελλιμενισμού σκαφών όλων των κατηγοριών που έχουν χωροθετηθεί σε πανελλαδικό επίπεδο με εξαίρεση τα εμπορικά λιμάνια, αλιευτικά καταφύγια και λιμενίσκους ναυταθλητικών ομίλων, ανέρχεται σε 19.269 θέσεις και οι οποίες αντιστοιχούν σε 128 λιμένες. Οι εν λειτουργία τουριστικοί λιμένες, αγκυροβόλια και καταφύγια είναι 55 με το σύνολο των θέσεων ελλιμενισμού να ανέρχεται σε 10.015. Κατά κατηγορία, οι τουριστικοί λιμένες (μαρίνες) συγκεντρώνουν το 80,7% του συνόλου των εν λειτουργία θέσεων. Η ICAP συνέταξε την μελέτη αυτή τον Ιούνιο του 2009 και έκτοτε πλήθος σκαφών έχει αποχωρήσει από τα ελληνικά νερά.
Ηλίας Γ. Μπέλλος
Πηγή: capital.gr
Τα αρμόδια υπουργεία, το Ανάπτυξης και το Τουρισμού έχουν προχωρήσει τις αναγκαίες προπαρασκευαστικές ενέργειες όπως οι χωροθετήσεις και η άρση ορισμένων γραφειοκρατικών προβλημάτων όμως οι εκλογές έχουν φρενάρει την διαδικασία.
Μεταξύ των «φιλέτων» που συγκεντρώνουν ισχυρό ενδιαφέρον είναι όλες εκείνες οι μαρίνες που βρίσκονται στο ανατολικό Αιγαίο και οι οποίες έχουν προσελκύσει τουρκικούς ομίλους εξαιτίας των δυνατοτήτων που παρέχουν για ανάπτυξη του τοπικού θαλάσσιου τουρισμού.
Μετά την παραχώρηση του Τουριστικού Λιμένος Μυτιλήνης σειρά παίρνει αυτή τις Χίου, αλλά και της Θεσσαλονίκης όπου αναμένεται να προχωρήσει πρακτικά από το μηδέν η κατασκευή της, με την προκήρυξη διαγωνισμού για την κατασκευή της μετά την χωροθέτηση από το υπουργείο Ανάπτυξης.
Η Ελλάδα έχει ακτογραμμή που εκτείνεται σε δεκαέξι χιλιάδες χιλιόμετρα αλλά εδώ ελλιμενίζονται μόνο περί τις δεκατέσσερις χιλιάδες σκάφη αναψυχής, Ελληνικά η ξένα. Εννέα χιλιάδες εκ των οποίων σε μαρίνες και μικρά άτυπα λιμανάκια. Επισήμως στην Ελλάδα υπάρχουν 19 μαρίνες με 6.661 θέσεις ελλιμενισμού. Το μέγεθος της αγοράς (σε αξία) των ελληνικών τουριστικών λιμένων ήταν το 2008 30 εκατομμύρια Ευρώ σύμφωνα με το Invest in Greece και παρουσίαζε μέσο ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 4% κατά την περίοδο 2005-2008.
Όμως άστοχα, όπως αποδεικνύεται, μέτρα που ελήφθησαν υπό την πίεση της κρίσης όπως η νομοθετική ρύθμιση του 2009 έδιωξαν τους ιδιοκτήτες προς γειτονικές χώρες περίπου το 25% των σκαφών που έδεναν μέχρι τότε σε ελληνικές μαρίνες. Σκάφη, κυρίως ξένων ιδιοκτητών, προκαλώντας μεγάλη ζημιά στις τοπικές οικονομίες όπως αναφέρει ο Γιώργος Γράτσος, πρόεδρος του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. «Γιατί η Γαλλία παραδείγματος χάριν, να φιλοξενεί δεκάδες χιλιάδες ξένα σκάφη εισπράττοντας το σχετικό εισόδημα και εμείς να τα διώχνουμε στην Τουρκία;» σημείωσε πρόσφατα μιλώντας στο Capital.gr.
Τα προβλήματα αυτά πιέζουν, όπως μπορεί εύκολα να γίνει αντιληπτό, χαμηλότερα και τα τιμήματα. Πάντως σύμφωνα με πληροφορίες του Capital.gr από υψηλόβαθμο παράγοντα του υπουργείου Ανάπτυξης που είναι σε θέση να γνωρίζει το θέμα, πολλοί ξένοι όμιλοι και επενδυτικά σχήματα εξετάζουν την αγορά αυτή και έχουν έλθει σε επαφές με αρμόδιους θεσμικούς παράγοντες. Μεταξύ αυτών των ενδιαφερομένων συγκαταλέγονται και σχήματα από τον Περσικό κόλπο και συγκεκριμένα το Άμπου Ντάμπι, το Κατάρ και το Κουβέιτ ενώ το Αιγαίο και το Ιόνιο κοιτούν και Γάλλοι και Ιταλοί επενδυτές αναφέρουν στο Capital.gr.
Μόλις προ λίγων εβδομάδων κοινοπραξία μεταξύ των ομίλων Folli Follie και Setur Servis Turistik ανακηρύχθηκε ανάδοχος στον διεθνή ανοιχτό δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό για την επιλογή φορέα διαχείρισης του Τουριστικού Λιμένος Μυτιλήνης που προκήρυξε η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου ΑΕ (ΕΤΑΔ). Η συμφωνία προβλέπει διάρκεια εκμετάλλευσης 40 ετών και ετήσιο μίσθωμα τα 250.000 ευρώ. Οι δύο όμιλοι αναμένεται να «χτυπήσουν» και άλλες μαρίνες σε Ελλάδα και Τουρκία.
Στην Αττική οι μαρίνες Αλίμου, Βουλιαγμένης Ζέας, Φαλήρου και Φλοίσβου και στη Θεσσαλονίκη η μαρίνα Αρετσούς και στην Κέρκυρα των Γουβιών, αποτελούν τα βασικά «φιλέτα» που έχει στην ιδιοκτησία της η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. Η ανώνυμη εταιρεία που έχει μοναδικό μέτοχο το Ελληνικό Δημόσιο, διαχειρίζεται και αξιοποιεί τη δημόσια ακίνητη τουριστική και ολυμπιακή περιουσία και μπορεί να προχωρήσει στην πώλησή τους ανεξάρτητα με το εάν έχουν ή όχι σύμβαση παραχώρησης και ο νέος ιδιοκτήτης να εισπράττει τα μισθώματα. Ως επιτυχές επενδυτικό παράδειγμα οι Έλληνες αξιωματούχοι που έιναι επιφορτισμένοι με την προώθηση του έργου αναφέρουν την περίπτωση του Φλοίσβου όπου κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού, ο Όμιλος Λάμδα ανασχεδίασε και ανακατασκεύασε τη μαρίνα του Φλοίσβου στοχεύοντας στον ελλιμενισμό θαλαμηγών.
Όμως το σκάφος αναψυχής στην Ελλάδα είναι παρεξηγημένο και βρίσκεται υπό διωγμό, επιβαρυνόμενο από εξωπραγματική φορολογία. Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Ναυτικού Επιμελητηρίου Ελλάδος, «η Ελλάδα έχει ακτογραμμή που εκτείνεται σε δεκαέξι χιλιάδες χιλιόμετρα αλλά εδώ ελλιμενίζονται μόνο περί τις δεκατέσσερις χιλιάδες σκάφη αναψυχής, Ελληνικά η ξένα. Εννέα χιλιάδες εκ των οποίων σε μαρίνες. Τουναντίον η Γαλλία με μόλις τρεισήμισι χιλιάδες χιλιόμετρα ακτογραμμή, μεγάλο μέρος των οποίων στον Ατλαντικό, φιλοξενεί 200 χιλιάδες αντίστοιχα σκάφη, εκατόν εξήντα χιλιάδες εκ των οποίων σε μαρίνες. Δεν είναι δυνατόν να είναι σωστές και οι δύο προσεγγίσεις, η μία πρέπει να είναι εσφαλμένη. Πρέπει να σημειωθεί ότι κοντά στα 120 επαγγέλματα στηρίζονται στα σκάφη αναψυχής και εκτιμάται ότι έτσι άμεσα η έμμεσα δημιουργούν περίπου 100.000 θέσεις εργασίας στην χώρα. Στα επαγγελματικά δε σκάφη ο κλάδος πλήττεται οικονομικώς από την υπάρχουσα νομοθεσία και βαίνει προς αφανισμό. Αν δεν γίνουν τα ελληνικά επαγγελματικά σκάφη αναψυχής ανταγωνιστικά, θα πληθαίνουν τα ξένα στις ελληνικές θάλασσες με αφετηρία την πατρίδα τους. Έτσι θα χάνει η Ελλάδα σημαντικά παράπλευρα έσοδα, κατά τον ίδιο τρόπο που τα χάνει από τα κρουαζιερόπλοια».
Οι μαρίνες της Ελλάδας χρήζουν όμως σημαντικών αναβαθμίσεων προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις ιστιοπλοϊκών σκαφών και θαλαμηγών. Επιπλέον, απαιτείται η κατασκευή νέων μαρίνων. Ο ΕΟΤ και κάποιες από τις 13 Περιφέρειες της χώρας έχουν ξεκινήσει την υλοποίηση προγράμματος στην κατεύθυνση δημιουργίας στα ελληνικά παράλια ενός ολοκληρωμένου δικτύου αγκυροβολιών και σχετικών υπηρεσιών.
Σύμφωνα με μελέτη της ICAP το σύνολο των θέσεων ελλιμενισμού σκαφών όλων των κατηγοριών που έχουν χωροθετηθεί σε πανελλαδικό επίπεδο με εξαίρεση τα εμπορικά λιμάνια, αλιευτικά καταφύγια και λιμενίσκους ναυταθλητικών ομίλων, ανέρχεται σε 19.269 θέσεις και οι οποίες αντιστοιχούν σε 128 λιμένες. Οι εν λειτουργία τουριστικοί λιμένες, αγκυροβόλια και καταφύγια είναι 55 με το σύνολο των θέσεων ελλιμενισμού να ανέρχεται σε 10.015. Κατά κατηγορία, οι τουριστικοί λιμένες (μαρίνες) συγκεντρώνουν το 80,7% του συνόλου των εν λειτουργία θέσεων. Η ICAP συνέταξε την μελέτη αυτή τον Ιούνιο του 2009 και έκτοτε πλήθος σκαφών έχει αποχωρήσει από τα ελληνικά νερά.
Ηλίας Γ. Μπέλλος
Πηγή: capital.gr