Σάββατο 21 Δεκεμβρίου 2013

21 Δεκεμβρίου, χειμερινό ηλιοστάσιο:Η μικρότερη ημέρα

Η google μας το υπενθυμίζει με το doodle της

Τα χαράματα της 21ης Δεκεμβρίου ξεκινάει η μικρότερη ημέρα του ενιαυτού (έτους), το χειμερινό ηλιοστάσιο. Εδώ και χιλιάδες χρόνια οι άνθρωποι δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην ημέρα αυτή, με εορτές και εκδηλώσεις σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Την αυγή του χειμερινού ηλιοστασίου ξεκινάει η πιο μικρή ημέρα του ενιαυτού (έτους), με διάρκεια 9 ώρες και 11 λεπτά, ενώ ο ήλιος ανεβαίνει μόλις 25 μοίρες πάνω από τον ορίζοντα και λάμπει το μεσημέρι με μία ισχύ 455 watt ανά τετραγωνικό μέτρο.


Για να καταλάβουμε τη διαφορά αναφέρουμε ότι στο θερινό ηλιοστάσιο, στις 21 Ιουνίου, την πιο μεγάλη μέρα του ενιαυτού (έτους) η ημέρα διαρκεί 15 ώρες και 10 λεπτά και ο ήλιος βρίσκεται 72 μοίρες πάνω από τον ορίζοντα, εκπέμποντας ακτινοβολία ισχύος 1.167 watt ανά τετραγωνικό μέτρο κατά την ώρα του μεσημεριού.

Αυτοί οι υπολογισμοί έχουν γίνει με τη χρήση των σύγχρονων μαθηματικών.
Ωστόσο, βαθιά μέσα σε κάθε θηλαστικό υπάρχει ένας εξαιρετικά ευαίσθητος υπολογιστής, που αντιλαμβάνεται την μεταβολή της κλίσης της ηλιακής ακτινοβολίας που φτάνει στη γη.

Προκαλεί μία ποικιλία συμπεριφορών, όπως αλλαγές στις συνήθειες τροφής και αναπαραγωγής του ζωικού βασιλείου, μέχρι και μαζικές αποδημήσεις ή πτώση σε χειμερία νάρκη.
Η αλληλεπίδραση του φωτός και του σκότους ταξιδεύει μέσα σ’ έναν στενό διάδρομο που ξεκινά από τον αμφιβληστροειδή του ματιού και το οπτικό νεύρο, προς τον υποθάλαμο και τον μικροσκοπικό θάλαμο της επίφυσης και ρυθμίζει την παραγωγή της ορμόνης μελατονίνης από την επίφυση.

Η έκκριση της μελατονίνης καταστέλλεται κατά τη διάρκεια της ημέρας και απελευθερώνεται τη νύχτα.

Ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι η μελατονίνη παίζει έναν ρόλο κλειδί στη ρύθμιση των κιρκαδικών (ημερήσιων) ρυθμών, που συμπεριλαμβάνουν τον ύπνο και την εγρήγορση, και των κιρκάνιων (ετήσιων) κύκλων, που αφορούν συγκεκριμένες εποχιακές συμπεριφορές, που λαμβάνουν χώρα την ίδια εποχή κάθε χρόνο.

Μετά το χειμερινό ηλιοστάσιο, η μέρα μεγαλώνει ξανά και ο ήλιος φωτίζει ολοένα περισσότερο το νού και το σώμα μας στην αέναο πορεία των ατομικών διασπάσεων και σχηματισμών. Ο θρίαμβος του ήλιου απέναντι στο σκοτάδι εορτάζεται κάθε χρόνο κατά τη διάρκεια του χειμερινού ηλιοστασίου.