Σάββατο 22 Δεκεμβρίου 2012

Ο σκληρός Xειμώνας της τρικομματικής κυβέρνησης

Ο φόβος μιας κοινωνικής έκρηξης μετά τις γιορτές, που θα εξουδετερώσει τις θετικές εξελίξεις στα μακροοικονομικά και θα ακυρώσει το διεθνές θετικό κλίμα απασχολεί έντονα την κυβέρνηση. Οι αδύναμοι κρίκοι ενός τέτοιου σεναρίου εντοπίζονται στην εφαρμογή των σκληρών μέτρων από την αρχή του χρόνου, αλλά και τις εξελίξεις στις τράπεζες, τον ενεργειακό τομέα και τις ΔΕΚΟ- ιδιαίτερα στις μεταφορές.
Το πιο κρίσιμο διάστημα για την κυβέρνηση εντοπίζεται από τις αρχές κιόλας της νέας χρονιάς μέχρι τον Απρίλιο, οπότε και...
...θα δοκιμαστούν οι πολιτικές αντοχές του τρικομματικού κυβερνητικού σχήματος. Δύο είναι οι καταλύτες για τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης. Ο βαθμός επιτάχυνσης των μεταρρυθμίσεων και ιδιωτικοποιήσεων-ύστερα από πολύμηνες μεταπτώσεις και αναβολές-, καθώς και η αυστηρή τήρηση των συμφωνηθέντων με την τρόικα για την εκταμίευση και του υπόλοιπου της σούπερδόσης, που θα επιτρέψει προσδοκίες για ρευστότητα στην αγορά.
Ωστόσο, τα προβλήματα εμφανίζονται εξαιρετικά σύνθετα καθώς:
Οι περικοπές σε μισθούς και συντάξεις θα γίνουν αισθητές από την αρχή ακόμη του 2013. Ιδιαίτερα ανήσυχο είναι το Μαξίμου και για τις ΔΕΚΟ, με την ενσωμάτωσή των εργαζομένων στο ενιαίο μισθολόγιο. Ήδη υπήρξαν οι προειδοποιητικές βολές με τις απεργίες εν μέσω εορταστικής περιόδου. Παράλληλα, οι διαδικασίες για την εκχώρηση «φιλέτων» της ΔΕΗ σε ιδιώτες ανάγεται στη «μητέρα των μαχών» από τη ΓΕΝΟΠ - ΔΕΗ. Ανησυχία επικρατεί και από τις επιπτώσεις στην απασχόληση των συγχωνεύσεων στον τραπεζικό κλάδο, με φόντο τις διαδικασίες ανακεφαλαιοποίησης. Εκτιμάται ότι το πρώτο εξάμηνο του νέου έτους μπορούν να βρεθούν στην ανεργία περί τους 30.000 τραπεζοϋπαλλήλους.
«Ειδικό βάρος» στα εισοδήματα των ασθενέστερων θα έχουν οι αυξήσεις στη ΔΕΗ, αλλά και οι απαγορευτικές τιμές στο πετρέλαιο, που καθιστούν δύσκολη την καθημερινότητα στα φτωχά νοικοκυριά μέσα στο καταχείμωνο- και όχι μόνο. Στα πρόσθετα βάρη θα πρέπει να συνυπολογιστούν και οι φορολογικές ρυθμίσεις, αλλά και η συνεχιζόμενη αδυναμία περιστολής της διαφθοράς και φοροδιαφυγής. Δεν είναι τυχαίο το ότι η Task Force στην τριμηνιαία έκθεσή της επικαλείται το ίδρυμα Brookings των ΗΠΑ επισημαίνει πως η διαφθορά κοστίζει την Ελλάδα το ισοδύναμο του 8% του ΑΕΠ ή ποσό που υπερβαίνει τα 20 δισ. ευρώ-χωρίς να συνυπολογίζονται οι απώλειες από την φοροδιαφυγή ή την παραοικονομία. Εκτιμήσεις κατά πολύ υψηλότερες από τις μέχρι τώρα επικρατούσες, που καθιστούν πιο ορατή τη βαριά φορολόγηση στους «συνήθεις υπόπτους».
Μεγάλο ερώτημα υπάρχει και για το μέλλον πολλών μικρομεσαίων επιχειρήσεων στη νέα χρονιά, μετά την αναλαμπή των εορτών. Την τύχη πολλών από αυτές προδιαγράφει και η πρόβλεψη από το Μνημόνιο για μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης από τα 145 δισ. ευρώ του 2012 στα 134 δισ. ευρώ για το 2013. Πρόβλεψη, που υποσκάπτει και την αποτελεσματικότητα του μέτρου για ανοιχτά μαγαζιά τις Κυριακές, σε συνθήκες βαθιάς ύφεσης.
Μέσα σε όλα αυτά, ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί στην κυβέρνηση ένα ιδιότυπο φαινόμενο «εξέγερσης» των δικαστών, με αποκορύφωνα τις αποφάσεις που εκδίδουν πρωτοδικεία τα τελευταία 24ωρα κατά της διαθεσιμότητας στους δήμους. Μάλιστα γίνεται λόγος για μια ιδιαίτερα δυναμική ομάδα εισαγγελέων και δικαστών νεότερης γενιάς, που όχι μόνο κρατούν σκληρή αντιμνημονιακή και αντικυβερνητική δράση αλλά θεωρούν και «συμβιβασμένες» τις ηγεσίες στα συνδικαλιστικά τους όργανα. Δεν είναι τυχαίο ότι κινούνται σε άλλο μήκος κύματος από τις υποδείξεις της τρόικας για επείγουσα εκδίκαση υποθέσεων που αφορούν σε οικονομικές υποθέσεις και θα μπορούσαν να καλύψουν δημοσιονομικά κενά.
Εκτιμήσεις
Ο σκληρός Χειμώνας της κυβέρνησης περιγράφεται και στις εκτιμήσεις της τρόικας αλλά και της ομάδας Ράιχενμπαχ, που θεωρούν ότι η κυβέρνηση θα βρεθεί εκ νέου απέναντι σε «οργανωμένα συμφέροντα και πολιτικές αντιστάσεις» που θα απειλήσουν άμεσα στο ευνοϊκό momentum ιδιαίτερα για τις ιδιωτικοποιήσεις και το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, μετά τη στασιμότητα από τον περασμένο Φεβρουάριο λόγω των εκλογικών αναμετρήσεων. Ειδικότερα, στην Ευρωπαϊκή Έκθεση Αξιολόγησης του δεύτερου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής της Ελλάδας αναφέρεται πως «μια αποδυνάμωση της κυβερνητικής συνεργασίας και πιθανή πολιτική αστάθεια θα μπορούσε να επιδεινώσει το επιχειρηματικό κλίμα και να απειλήσει το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων».
Αν και οι γερμανικές εκλογές εξακολουθούν να αποτελούν ένα απαγορευτικό φράγμα από πλευράς Βερολίνου για σενάρια πολιτικής αστάθειας στην Ελλάδα, κορυφαίοι υπουργοί της κυβέρνησης δεν αποκλείουν «ασύμμετρες απειλές» για τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης πολύ νωρίτερα. Μάλιστα ένας από αυτούς, που έπαιξε σημαντικό διαμεσολαβητικό ρόλο ανάμεσα στο Μαξίμου και τη γερμανική πλευρά δεν κρύβει την ανησυχία του για εκτιμήσεις αγγλοσαξωνικών κύκλων που θεωρούν ότι η κυβέρνηση θα έχει διάρκεια ζωής μέχρι την άνοιξη. Παράλληλα, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης υιοθετεί ανάλογες εκτιμήσεις.
«Ο αυτόματος διορθωτικός μηχανισμός μικραίνει το χρόνο ανάμεσα στην αστοχία των μέτρων λιτότητας και τη δήθεν διορθωτική επιπρόσθετη λιτότητα. Δηλαδή, ανάμεσα στην αστοχία και την επανάληψη ακριβώς της ίδιας αστοχίας», επισήμανε ο Αλέξης Τσίπρας στην ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, για να προσθέσει ότι «μικραίνει, ταυτόχρονα, και τον πολιτικό χρόνο αυτής της μοιραίας τρικομματικής κυβέρνησης. Στο τέλος του επόμενου Μαρτίου ένα μόνο δίλημμα θα υπάρχει: ή θα καταρρεύσει ο λαός και ο τόπος ή θα φύγει η συγκυβέρνηση της κατάρρευσης»...

imerisia