Ένα γεγονός, που προκαλεί έντονο στρες, θεωρούμε ότι ξεσπά γρήγορα και μας επηρεάζει μόνο παροδικά. Γαλλική έρευνα παρουσιάζει στοιχεία που δείχνουν πως το άγχος επηρεάζει τα επίπεδα μάθησης, μνήμης, κοινωνικής αλληλεπίδρασης, καθώς έχει την τάση να συρρικνώνει τον εγκέφαλό μας.Πόσες φορές έχετε νιώσει να σας κατακλύζει άγχος για γεγονότα που δεν ήταν τελικά και τόσο σημαντικά; Το παροδικό, όπως και το μόνιμο άγχος έχει τις ίδιες επιπτώσεις στον ανθρώπινο εγκέφαλο, οι οποίες θεωρούνται ιδιαίτερα επιζήμιες για την λειτουργία του.
Η φυσιολογία του ανθρώπινου εγκεφάλου είναι ικανή να αλλάξει, εξαιτίας μιας στρεσογόνου κατάστασης. Η ορμόνη του άγχους, η κορτιζόλη, είναι εκείνη που συρρικνώνει σε σημαντικό βαθμό ή ανακόπτει την δημιουργία νέων νευρώνων στον ιππόκαμπο. Παράλληλα, αυξημένα επίπεδα κορτιζόλης καταρρακώνουν την σωματική, ψυχική και συναισθηματική μας υγεία.
Το στρες επιφέρει μια χημική αλλαγή που μας κάνει ευέξαπτους. Οι περισσότεροι από εμάς ξέρουμε πως όταν διακατεχόμαστε από άγχος, δεν είμαστε ευχάριστη παρέα στους γύρω μας. Για την ακρίβεια, γινόμαστε οξύθυμοι και γκρινιάρηδες. Υπό πίεση, η προσοχή μας συνήθως αποσπάται ενώ αρχίζουμε να παρουσιάζουμε μικρά κενά μνήμης. Αυτή ακριβώς θα μπορούσε να είναι η αρχή των καταστροφικών επιδράσεων του άγχους πάνω στον ανθρώπινο εγκέφαλο.
Γάλλοι ερευνητές ανακάλυψαν ένα ένζυμο, που προκαλείται από το στρες και επιτίθεται σε μέρη του ιππόκαμπου, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη δημιουργία συνάψεων. Όταν οι συνάψεις τροποποιούνται, πραγματοποιούνται λιγότερες νευρικές συνδέσεις στην περιοχή. “Το χρόνιο στρες είναι σε θέση να συρρικνώσει τον εγκέφαλο μας”, καταλήγουν οι ίδιοι μελετητές. Τα γεγονότα που κυριεύουν τη ζωή μας με άγχος, βλάπτουν την μνήμη μας.
Το άγχος που "σηκώνουμε στις πλάτες μας" επιβαρύνει τον ιππόκαμπο και την αμυγδαλή
Η ικανότητα μας για λήψη αποφάσεων, και ο έλεγχος της παρορμητικής μας συμπεριφοράς επηρεάζονται αρνητικά, καθώς ο έσω προμετωπιαίος εγκέφαλος αρχίζει να συρρικνώνεται. Ταυτόχρονα, η κοινωνική μας αλληλεπίδραση επηρεάζεται με εξίσου αρνητικό τρόπο, ενώ παράλληλα γινόμαστε πιο επιρρεπείς στο άγχος και σε διάφορες μορφές κατάθλιψης. Εκείνο που εντοπίστηκε επίσης, είναι πως αρκεί ένα μόνο στρεσογόνο γεγονός ώστε να σκοτώσει όλα τα εγκεφαλικά κύτταρα.
Αυτό σημαίνει πως καθώς λαμβάνουμε καινούριες πληροφορίες, παράγουμε διαρκώς νέους νευρώνες στον ιππόκαμπο, στην περιοχή δηλαδή που σχετίζεται με τη μάθηση, τη μνήμη και το συναίσθημα. Μια έντονη κατάσταση μπορεί να τερματίσει την παραγωγή νέων νευρώνων και μπορεί παράλληλα, να επηρεάσει την ταχύτητα που γίνονται οι συνδέσεις ανάμεσα στα κύτταρα, σύμφωνα με την Huffington Post. Μια μελέτη πάνω σε ζώα, ανακάλυψε ότι ένα γεγονός που προκαλεί άγχος, είναι ικανό να καταστρέψει ακόμη και τους πολύ “φρέσκους” νευρώνες του ιππόκαμπου.
Οι ορμόνες του στρες μπορούν το ίδιο εύκολα, να αυξήσουν το μέγεθος και την δραστηριότητα του τμήματος του εγκεφάλου που ονομάζεται αμυγδαλή. Η αμυγδαλή είναι υπεύθυνη για τον σχηματισμό και την αποθήκευση των αναμνήσεων που σχετίζονται αποκλειστικά, με συναισθηματικές καταστάσεις. Η κορτιζόλη προκαλεί αλλαγές, που αυξάνουν τα αρνητικά συναισθήματα όπως το άγχος, ο φόβος, η επιθετικότητα. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συμβάλλουν στο να διαχειριζόμαστε με μεγαλύτερη δυσκολία μελλοντικές αγχωτικές καταστάσεις.
Όπως αναφέρει ένας από τους ειδικούς, “Μετά από μια ημέρα έντονου άγχους από ένα διαγώνισμα, ο μαθητής θα είναι σε θέση να θυμάται τις λεπτομέρειες του πανικού που τον κατέλαβε παρά τα δύσκολα σημεία του τεστ που του δημιούργησαν στρες”.
pathfinder