Τελειώνει σήμερα, μια εβδομάδα πριν αποχαιρετίσουμε το Μάη, μια σειρά, ένα σίριαλ, μια τηλεοπτική «όαση», που εμφανίστηκε ξαφνικά σε αυτή την έρημο που λέγεται ελληνική τηλεόραση.
Μιλάω φυσικά για το «Νησί», την τηλεοπτική σειρά του Μεγάλου Καναλιού, που ολοκληρώνετε σήμερα, μια σειρά βασισμένη στο βιβλίο μια βρετανίδας, της Βικτώριας Χίσλοπ, που καθήλωσε την ελληνική κοινωνία στις τηλεοράσεις και έδωσε μαθήματα ποιότητας και τέχνης.
Αυτά από τη μια. Γιατί από την άλλη, πρέπει να αναζητήσουμε τα βαθύτερα νοήματα της Σπιναλόγκας, αυτού του ενετικού φρουρίου που δεσπόζει στον κόλπο του Μιραμπέλου, εκεί στο νότο, νοήματα που μιλούν για το «στίγμα», όχι της αρρώστιας, όχι το δερματικό στίγμα της λέπρας που εμφανιζόταν στα χέρια και τα πόδια των Χανσενικών, αλλά για το «στίγμα» το κοινωνικό, που έμεινε αιώνια, πόνος αβάστακτος, στους ανθρώπους που νόσησαν από τη Νόσο του Χάνσεν, από τη λέπρα. Και μπορεί το φάρμακο να βρέθηκε και τα σημάδια του κορμιού εκείνων των ανθρώπων να θεραπεύτηκαν, δε θεραπεύτηκε ποτέ όμως το σημάδι που τους έβαλε στο κούτελο ο «άνθρωπος», αυτός ο αδίστακτος κριτής του «άλλου» και της διαφορετικότητας.
Η Σπιναλόγκα, η αν θέλετε το «Νησί» μιας και έτσι το μάθαμε, αποτέλεσε φυλακή τιμωρίας, η μάλλον, θανατική καταδίκη, ανθρώπων που είχαν εγκληματήσει με το φρικτότερο έγκλημα για την ανθρώπινη κοινωνία, ήταν οι «άλλοι», οι διαφορετικοί από εμάς και αυτόματα έπρεπε να απομονωθούν και να τιμωρηθούν εξαιτίας αυτού του ελαττώματος της διαφορετικότητας. Γιατί έτσι είναι οι άνθρωποι, θεωρούν τον διαφορετικό πάντα ένοχο για κάτι, με μόνο στοιχείο που αποδεικνύει τυχόν ενοχή, το ότι διαφέρει από εμάς.
Και μπορεί το φάρμακο της λέπρας να βρέθηκε και το «Νησί» να έκλεισε στα τέλη της δεκαετίας του ’50, το φάρμακο όμως που κάνει τους ανθρώπους κατακριτές των «άλλων» δε θα βρεθεί ποτέ με αποτέλεσμα πάντα να υπάρχουν κοινωνικές «Σπιναλόγκες» που θα τιμωρούν τον «λεπρό», τον διαφορετικό της κάθε εποχής.
Έτσι λειτουργούμε αγαπητοί μου. Είμαστε συνεχώς έτοιμοι να κτίσουμε «Σπιναλόγκες» και να χώσουμε μέσα όποιον χαλάει την αισθητική μας και όποιον διαφέρει από εμάς. Και το έχουμε κάνει πολλάκις, πιστέψτε με.
Θάβουμε καθημερινά σε σπιναλόγκες τα άτομα με αναπηρία κοιτώντας τα με το υποκριτικό βλέμμα της λύπησης, φυλακίζουμε ακόμα και σήμερα στον 21ο αιώνα σε σύγχρονες σπιναλόγκες τα άτομα με νοητική στέρηση η με ψυχικές διαταραχές σε τάχα «όμορφα» ειδικά νοσοκομεία, τιμωρούμε με κοινωνική κατακραυγή και οδηγούμε σε σπιναλόγκες εν τέλει τα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (aids), προσπαθούμε στα πλαίσια μιας δήθεν ηθικής να στείλουμε στα τάρταρα μιας κοινωνικής σπιναλόγκας ανθρώπους με διαφορετική σεξουαλική επιλογή, θεωρούμε υπαίτιους για όλα τα δεινά και απαιτούμε συνεχώς να ανοίξουν οι σπιναλόγκες και να τους στείλουμε εκεί ανθρώπους απλά με διαφορετικό χρώμα και καταγωγή από τη δική μας.
Η ανεργία, η φτώχεια. τα ναρκωτικά, οι σεξουαλικές ιδιαιτερότητες, τα ψυχικά νοσήματα, οι αρρώστιες, συναισθηματικές αμαρτίες μας οδηγούν σε έναν αποκλεισμό που εμείς οι ίδιοι έχουμε επιλέξει με την σημερινή Σπιναλόγκα να είναι το σπίτι μας και πάντα να υπάρχουν τα σημάδια της "λέπρας" που όλοι με τόσο κόπο προσπαθούμε να κρύψουμε.
Για ότι και να μας συμβαίνει, ψάχνουμε αγαπητοί μου, πάντα κάποιους «Σπιναλογκίτες», να τους στιγματίσουμε κοινωνικά και να τους τιμωρήσουμε επειδή έτυχε να είναι διαφορετικοί, επειδή έτυχε να είναι οι «άλλοι» που αποτελούν στο μυαλό όλων μας, το πρόβλημα αυτής της δήθεν, «τέλειας» κοινωνίας μας. Ο καθένας μας κρύβει μέσα του μια κοινωνική «Σπιναλόγκα», έτοιμη πάντα να καταδικάσει το «στίγμα» της κάθε εποχής.
Και μπορεί η Σπιναλόγκα να έκλεισε τότε, υπάρχει όμως μέσα μας καθημερινά με το αδιάκριτο ανθρώπινο μάτι και την ανθρώπινη συμπεριφορά, να περιθωριοποιεί και να καταδικάζει το τυχόν ανθρώπινο ψεγάδι του καθενός.
Φίλοι μου, οι «Σπιναλογκίτες» που σήμερα αποχαιρετούν την Πλάκα και την Ελούντα, ζουν ανάμεσα μας, είναι κάποιοι από εμάς, ας τους δούμε όπως όλους και ας μην του κλείσουμε έμμεσα και άμεσα σε αυτή τη ριμάδα κοινωνική «Σπιναλόγκα».
Μιλάω φυσικά για το «Νησί», την τηλεοπτική σειρά του Μεγάλου Καναλιού, που ολοκληρώνετε σήμερα, μια σειρά βασισμένη στο βιβλίο μια βρετανίδας, της Βικτώριας Χίσλοπ, που καθήλωσε την ελληνική κοινωνία στις τηλεοράσεις και έδωσε μαθήματα ποιότητας και τέχνης.
Αυτά από τη μια. Γιατί από την άλλη, πρέπει να αναζητήσουμε τα βαθύτερα νοήματα της Σπιναλόγκας, αυτού του ενετικού φρουρίου που δεσπόζει στον κόλπο του Μιραμπέλου, εκεί στο νότο, νοήματα που μιλούν για το «στίγμα», όχι της αρρώστιας, όχι το δερματικό στίγμα της λέπρας που εμφανιζόταν στα χέρια και τα πόδια των Χανσενικών, αλλά για το «στίγμα» το κοινωνικό, που έμεινε αιώνια, πόνος αβάστακτος, στους ανθρώπους που νόσησαν από τη Νόσο του Χάνσεν, από τη λέπρα. Και μπορεί το φάρμακο να βρέθηκε και τα σημάδια του κορμιού εκείνων των ανθρώπων να θεραπεύτηκαν, δε θεραπεύτηκε ποτέ όμως το σημάδι που τους έβαλε στο κούτελο ο «άνθρωπος», αυτός ο αδίστακτος κριτής του «άλλου» και της διαφορετικότητας.
Η Σπιναλόγκα, η αν θέλετε το «Νησί» μιας και έτσι το μάθαμε, αποτέλεσε φυλακή τιμωρίας, η μάλλον, θανατική καταδίκη, ανθρώπων που είχαν εγκληματήσει με το φρικτότερο έγκλημα για την ανθρώπινη κοινωνία, ήταν οι «άλλοι», οι διαφορετικοί από εμάς και αυτόματα έπρεπε να απομονωθούν και να τιμωρηθούν εξαιτίας αυτού του ελαττώματος της διαφορετικότητας. Γιατί έτσι είναι οι άνθρωποι, θεωρούν τον διαφορετικό πάντα ένοχο για κάτι, με μόνο στοιχείο που αποδεικνύει τυχόν ενοχή, το ότι διαφέρει από εμάς.
Και μπορεί το φάρμακο της λέπρας να βρέθηκε και το «Νησί» να έκλεισε στα τέλη της δεκαετίας του ’50, το φάρμακο όμως που κάνει τους ανθρώπους κατακριτές των «άλλων» δε θα βρεθεί ποτέ με αποτέλεσμα πάντα να υπάρχουν κοινωνικές «Σπιναλόγκες» που θα τιμωρούν τον «λεπρό», τον διαφορετικό της κάθε εποχής.
Έτσι λειτουργούμε αγαπητοί μου. Είμαστε συνεχώς έτοιμοι να κτίσουμε «Σπιναλόγκες» και να χώσουμε μέσα όποιον χαλάει την αισθητική μας και όποιον διαφέρει από εμάς. Και το έχουμε κάνει πολλάκις, πιστέψτε με.
Θάβουμε καθημερινά σε σπιναλόγκες τα άτομα με αναπηρία κοιτώντας τα με το υποκριτικό βλέμμα της λύπησης, φυλακίζουμε ακόμα και σήμερα στον 21ο αιώνα σε σύγχρονες σπιναλόγκες τα άτομα με νοητική στέρηση η με ψυχικές διαταραχές σε τάχα «όμορφα» ειδικά νοσοκομεία, τιμωρούμε με κοινωνική κατακραυγή και οδηγούμε σε σπιναλόγκες εν τέλει τα άτομα που πάσχουν από το σύνδρομο της επίκτητης ανοσολογικής ανεπάρκειας (aids), προσπαθούμε στα πλαίσια μιας δήθεν ηθικής να στείλουμε στα τάρταρα μιας κοινωνικής σπιναλόγκας ανθρώπους με διαφορετική σεξουαλική επιλογή, θεωρούμε υπαίτιους για όλα τα δεινά και απαιτούμε συνεχώς να ανοίξουν οι σπιναλόγκες και να τους στείλουμε εκεί ανθρώπους απλά με διαφορετικό χρώμα και καταγωγή από τη δική μας.
Η ανεργία, η φτώχεια. τα ναρκωτικά, οι σεξουαλικές ιδιαιτερότητες, τα ψυχικά νοσήματα, οι αρρώστιες, συναισθηματικές αμαρτίες μας οδηγούν σε έναν αποκλεισμό που εμείς οι ίδιοι έχουμε επιλέξει με την σημερινή Σπιναλόγκα να είναι το σπίτι μας και πάντα να υπάρχουν τα σημάδια της "λέπρας" που όλοι με τόσο κόπο προσπαθούμε να κρύψουμε.
Για ότι και να μας συμβαίνει, ψάχνουμε αγαπητοί μου, πάντα κάποιους «Σπιναλογκίτες», να τους στιγματίσουμε κοινωνικά και να τους τιμωρήσουμε επειδή έτυχε να είναι διαφορετικοί, επειδή έτυχε να είναι οι «άλλοι» που αποτελούν στο μυαλό όλων μας, το πρόβλημα αυτής της δήθεν, «τέλειας» κοινωνίας μας. Ο καθένας μας κρύβει μέσα του μια κοινωνική «Σπιναλόγκα», έτοιμη πάντα να καταδικάσει το «στίγμα» της κάθε εποχής.
Και μπορεί η Σπιναλόγκα να έκλεισε τότε, υπάρχει όμως μέσα μας καθημερινά με το αδιάκριτο ανθρώπινο μάτι και την ανθρώπινη συμπεριφορά, να περιθωριοποιεί και να καταδικάζει το τυχόν ανθρώπινο ψεγάδι του καθενός.
Φίλοι μου, οι «Σπιναλογκίτες» που σήμερα αποχαιρετούν την Πλάκα και την Ελούντα, ζουν ανάμεσα μας, είναι κάποιοι από εμάς, ας τους δούμε όπως όλους και ας μην του κλείσουμε έμμεσα και άμεσα σε αυτή τη ριμάδα κοινωνική «Σπιναλόγκα».