Κάτι... τρέχει με τη διαπραγμάτευση. Υποτίθεται ότι οι εκπρόσωποι των θεσμών είναι οι «σκληροί των αριθμών». Υποτίθεται ότι καλούνται να καταλήξουν σε μια συμφωνία με την ελληνική πλευρά για το πώς θα επιτευχθεί στην Ελλάδα μέσα στο 2015 πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του...
...1,2% - 1,5% ή, σε κάθε περίπτωση, χαμηλότερο από το 3% (διότι αυτό προέβλεπε η συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου), ήτοι περίπου 1,5 δισ. ευρώ.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί ακόμη και χωρίς μέτρα. Ήδη προκύπτει ότι ο προϋπολογισμός του 2015 – ο οποίος, σημειωτέον, έχει στόχο 3% και όχι 1,5% – εκτελείται κανονικότατα, ακόμη και στο σκέλος των εσόδων.
Η ελληνική κυβέρνηση, από την πλευρά της, δεν περιορίζεται στην εκτέλεση του προϋπολογισμού, αλλά παρουσιάζει στους δανειστές και έναν αναλυτικό κατάλογο παρεμβάσεων που μπορούν να αποφέρουν έσοδα έως 6,2 δισ. ευρώ.
Όσο «ριψοκίνδυνους» ή «ουτοπικούς» και αν θεωρήσει κάποιος αυτούς τους στόχους, δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι θα εξασφαλίσουν το «μαξιλάρι» για να καλυφθούν οι λιγοστές παροχές που έχουν προαναγγελθεί (σ.σ.: τα 200 εκατ. ευρώ της ανθρωπιστικής κρίσης που έχουν ψηφιστεί και τα περίπου 600 εκατ. ευρώ που χρειάζονται για την καταβολή της 13ης δόσης).
Φαίνεται λοιπόν ότι η ελληνική κυβέρνηση εμφανίζεται να παρουσιάζει καλές «επιδόσεις» στον τομέα που όλοι αμφισβητούσαν: στους αριθμούς και στην ποσοτικοποίηση. Εύλογα λοιπόν εγείρονται πλέον τα εξής ερωτήματα εν όψει της διπλής συνεδρίασης στο Euroworking Group:
◆ Μήπως η πίεση από την πλευρά των δανειστών έχει τελικώς πολιτικά και όχι οικονομικά κίνητρα και χαρακτηριστικά;
◆ Μήπως έχει δίκιο η κυβέρνηση, η οποία εδώ και εβδομάδες φωνάζει ότι ο στόχος των δανειστών δεν είναι να συμφωνηθεί υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά να συρθεί η Ελλάδα – όταν πλέον θα έχουν τελειώσει και τα τελευταία ευρώ από τα ταμεία – στο να υπογράψει ένα νέο πρόγραμμα με πλήθος υφεσιακών μέτρων, το οποίο θα συνταχθεί καθ’ υπαγόρευση των ξένων;
Προς υπέρβαση στόχων
Τα στοιχεία για την πορεία των εσόδων τον Μάρτιο, που διέρρευσαν τις προηγούμενες ημέρες – επισήμως αναμένεται να ανακοινωθούν μετά το Πάσχα, αλλά η πληροφορία για την πορεία τους έχει ήδη φτάσει και στο Μέγαρο Μαξίμου από τον αρμόδιο υπουργό αναπληρωτή Οικονομικών Δημήτρη Μάρδα –, δείχνουν ότι ένα τεράστιο κενό της τάξεως του 1 δισ. ευρώ που εμφανίστηκε τον Ιανουάριο στο σκέλος των εσόδων, κατέστη εφικτό να καλυφθεί μέσα σε μόλις δύο μήνες.
Εκ των υστέρων βέβαια προκύπτει ότι ένα μεγάλο μέρος από την «τρύπα» του 1 δισ. ευρώ στα έσοδα δημιουργήθηκε για συγκυριακούς λόγους.
Η καθυστέρηση στην έλευση χρημάτων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), αλλά και στην πληρωμή των 190 εκατ. ευρώ από τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας (ως τμήμα του συνολικού ποσού για την απόκτηση του πρόσθετου τηλεπικοινωνιακού φάσματος) είχε αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μεγάλο άνοιγμα τους τελευταίους μήνες του 2014 και τους πρώτους μήνες του 2015. Τελικώς, τα χρήματα ήρθαν και η συγκυριακή υστέρηση καλύφθηκε.
Ακόμη όμως και στον «σκληρό πυρήνα» των εσόδων, που είναι τα φορολογικά έσοδα, οι εξελίξεις ήταν καλύτερες σε σχέση με όσα αναμένονταν. Οι λόγοι;
1 Η «ιδέα» να χαρίσει η εφορία προσαυξήσεις για να μαζέψει ληξιπρόθεσμες οφειλές αποδείχτηκε πολύ αποδοτική. Έτσι, ο Μάρτιος ενισχύθηκε με ζεστό χρήμα 147 εκατ. ευρώ, το οποίο κανείς δεν υπολόγιζε, δεδομένου ότι η ρύθμιση - εξπρές κράτησε μόνο τέσσερις ημέρες. Μάλιστα, υπάρχουν ελπίδες ότι τον Απρίλιο τα πράγματα θα πάνε ακόμη καλύτερα, δεδομένου ότι η ρύθμιση των 100 δόσεων που θα αρχίσει μετά το Πάσχα είναι ακόμη πιο «γενναιόδωρη».
Εκτός από προσαυξήσεις, αυτήν τη φορά θα μπορούν οι οφειλέτες να διαγράψουν και πρόστιμα όπως και πρόσθετους φόρους μετά και την ενεργοποίηση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, κάτι βέβαια που έχει ξεσηκώσει αρκετές αντιδράσεις καθώς οι νομοταγείς πρακτικά εξισώνονται με τους φοροπαραβάτες.
2 Ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) αποδεικνύεται εξαιρετικά αποδοτικός και για τη φετινή χρήση. Εκτός από τα χρήματα που εισέρρευσαν στα κρατικά ταμεία με τις δύο τελευταίες δόσεις του φόρου, μπήκαν στα ταμεία και πρόσθετα χρήματα τον Μάρτιο, με τα συνολικά έσοδα από τον φόρο να προσεγγίζουν πλέον τα 2,7 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, αν ληφθεί υπόψη ότι έχουν βεβαιωθεί και 500 εκατ. ευρώ τα οποία δεν έχουν εισπραχθεί, είναι τελικώς πολύ πιθανό ότι θα καταγραφεί υπεραπόδοση από τον ΕΝΦΙΑ.
3 Αποδοτικό φαίνεται να αποδεικνύεται και το μέτρο της μείωσης του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης. Ο συνδυασμός των λιγότερων φόρων, της διατήρησης του επιδόματος (έστω και αν πληρώνεται με το σταγονόμετρο προκαλώντας τις αντιδράσεις των καταναλωτών) και της βαρυχειμωνιάς έχει φέρει χρήμα στο κρατικό ταμείο κυρίως από τον ΦΠΑ στο πετρέλαιο θέρμανσης.
Κάπως έτσι, το Δημόσιο έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να μαζέψει 11,9 δισ. ευρώ μέσα στο πρώτο τρίμηνο και να «πιάσει» τους στόχους που είχαν τεθεί από τον περασμένο Νοέμβριο, όταν ψηφιζόταν ο κρατικός προϋπολογισμός. Σημειωτέον ότι ο προϋπολογισμός εξακολουθεί να προβλέπει πλεόνασμα 3% (ήτοι 5,7 δισ. ευρώ). Αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι τον Φεβρουάριο υπήρξε υπερσυγκράτηση δαπανών, τότε υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο τα στοιχεία του Μαρτίου να δείξουν πως υπάρχει υπέρβαση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος που είχαν τεθεί για το τρίμηνο.
to pontiki
...1,2% - 1,5% ή, σε κάθε περίπτωση, χαμηλότερο από το 3% (διότι αυτό προέβλεπε η συμφωνία της 20ής Φεβρουαρίου), ήτοι περίπου 1,5 δισ. ευρώ.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί ακόμη και χωρίς μέτρα. Ήδη προκύπτει ότι ο προϋπολογισμός του 2015 – ο οποίος, σημειωτέον, έχει στόχο 3% και όχι 1,5% – εκτελείται κανονικότατα, ακόμη και στο σκέλος των εσόδων.
Η ελληνική κυβέρνηση, από την πλευρά της, δεν περιορίζεται στην εκτέλεση του προϋπολογισμού, αλλά παρουσιάζει στους δανειστές και έναν αναλυτικό κατάλογο παρεμβάσεων που μπορούν να αποφέρουν έσοδα έως 6,2 δισ. ευρώ.
Όσο «ριψοκίνδυνους» ή «ουτοπικούς» και αν θεωρήσει κάποιος αυτούς τους στόχους, δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι θα εξασφαλίσουν το «μαξιλάρι» για να καλυφθούν οι λιγοστές παροχές που έχουν προαναγγελθεί (σ.σ.: τα 200 εκατ. ευρώ της ανθρωπιστικής κρίσης που έχουν ψηφιστεί και τα περίπου 600 εκατ. ευρώ που χρειάζονται για την καταβολή της 13ης δόσης).
Φαίνεται λοιπόν ότι η ελληνική κυβέρνηση εμφανίζεται να παρουσιάζει καλές «επιδόσεις» στον τομέα που όλοι αμφισβητούσαν: στους αριθμούς και στην ποσοτικοποίηση. Εύλογα λοιπόν εγείρονται πλέον τα εξής ερωτήματα εν όψει της διπλής συνεδρίασης στο Euroworking Group:
◆ Μήπως η πίεση από την πλευρά των δανειστών έχει τελικώς πολιτικά και όχι οικονομικά κίνητρα και χαρακτηριστικά;
◆ Μήπως έχει δίκιο η κυβέρνηση, η οποία εδώ και εβδομάδες φωνάζει ότι ο στόχος των δανειστών δεν είναι να συμφωνηθεί υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα, αλλά να συρθεί η Ελλάδα – όταν πλέον θα έχουν τελειώσει και τα τελευταία ευρώ από τα ταμεία – στο να υπογράψει ένα νέο πρόγραμμα με πλήθος υφεσιακών μέτρων, το οποίο θα συνταχθεί καθ’ υπαγόρευση των ξένων;
Προς υπέρβαση στόχων
Τα στοιχεία για την πορεία των εσόδων τον Μάρτιο, που διέρρευσαν τις προηγούμενες ημέρες – επισήμως αναμένεται να ανακοινωθούν μετά το Πάσχα, αλλά η πληροφορία για την πορεία τους έχει ήδη φτάσει και στο Μέγαρο Μαξίμου από τον αρμόδιο υπουργό αναπληρωτή Οικονομικών Δημήτρη Μάρδα –, δείχνουν ότι ένα τεράστιο κενό της τάξεως του 1 δισ. ευρώ που εμφανίστηκε τον Ιανουάριο στο σκέλος των εσόδων, κατέστη εφικτό να καλυφθεί μέσα σε μόλις δύο μήνες.
Εκ των υστέρων βέβαια προκύπτει ότι ένα μεγάλο μέρος από την «τρύπα» του 1 δισ. ευρώ στα έσοδα δημιουργήθηκε για συγκυριακούς λόγους.
Η καθυστέρηση στην έλευση χρημάτων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), αλλά και στην πληρωμή των 190 εκατ. ευρώ από τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας (ως τμήμα του συνολικού ποσού για την απόκτηση του πρόσθετου τηλεπικοινωνιακού φάσματος) είχε αποτέλεσμα να δημιουργηθεί μεγάλο άνοιγμα τους τελευταίους μήνες του 2014 και τους πρώτους μήνες του 2015. Τελικώς, τα χρήματα ήρθαν και η συγκυριακή υστέρηση καλύφθηκε.
Ακόμη όμως και στον «σκληρό πυρήνα» των εσόδων, που είναι τα φορολογικά έσοδα, οι εξελίξεις ήταν καλύτερες σε σχέση με όσα αναμένονταν. Οι λόγοι;
1 Η «ιδέα» να χαρίσει η εφορία προσαυξήσεις για να μαζέψει ληξιπρόθεσμες οφειλές αποδείχτηκε πολύ αποδοτική. Έτσι, ο Μάρτιος ενισχύθηκε με ζεστό χρήμα 147 εκατ. ευρώ, το οποίο κανείς δεν υπολόγιζε, δεδομένου ότι η ρύθμιση - εξπρές κράτησε μόνο τέσσερις ημέρες. Μάλιστα, υπάρχουν ελπίδες ότι τον Απρίλιο τα πράγματα θα πάνε ακόμη καλύτερα, δεδομένου ότι η ρύθμιση των 100 δόσεων που θα αρχίσει μετά το Πάσχα είναι ακόμη πιο «γενναιόδωρη».
Εκτός από προσαυξήσεις, αυτήν τη φορά θα μπορούν οι οφειλέτες να διαγράψουν και πρόστιμα όπως και πρόσθετους φόρους μετά και την ενεργοποίηση της Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, κάτι βέβαια που έχει ξεσηκώσει αρκετές αντιδράσεις καθώς οι νομοταγείς πρακτικά εξισώνονται με τους φοροπαραβάτες.
2 Ο Ενιαίος Φόρος Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) αποδεικνύεται εξαιρετικά αποδοτικός και για τη φετινή χρήση. Εκτός από τα χρήματα που εισέρρευσαν στα κρατικά ταμεία με τις δύο τελευταίες δόσεις του φόρου, μπήκαν στα ταμεία και πρόσθετα χρήματα τον Μάρτιο, με τα συνολικά έσοδα από τον φόρο να προσεγγίζουν πλέον τα 2,7 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, αν ληφθεί υπόψη ότι έχουν βεβαιωθεί και 500 εκατ. ευρώ τα οποία δεν έχουν εισπραχθεί, είναι τελικώς πολύ πιθανό ότι θα καταγραφεί υπεραπόδοση από τον ΕΝΦΙΑ.
3 Αποδοτικό φαίνεται να αποδεικνύεται και το μέτρο της μείωσης του ειδικού φόρου κατανάλωσης στο πετρέλαιο θέρμανσης. Ο συνδυασμός των λιγότερων φόρων, της διατήρησης του επιδόματος (έστω και αν πληρώνεται με το σταγονόμετρο προκαλώντας τις αντιδράσεις των καταναλωτών) και της βαρυχειμωνιάς έχει φέρει χρήμα στο κρατικό ταμείο κυρίως από τον ΦΠΑ στο πετρέλαιο θέρμανσης.
Κάπως έτσι, το Δημόσιο έχει καταφέρει μέχρι στιγμής να μαζέψει 11,9 δισ. ευρώ μέσα στο πρώτο τρίμηνο και να «πιάσει» τους στόχους που είχαν τεθεί από τον περασμένο Νοέμβριο, όταν ψηφιζόταν ο κρατικός προϋπολογισμός. Σημειωτέον ότι ο προϋπολογισμός εξακολουθεί να προβλέπει πλεόνασμα 3% (ήτοι 5,7 δισ. ευρώ). Αν μάλιστα ληφθεί υπόψη ότι τον Φεβρουάριο υπήρξε υπερσυγκράτηση δαπανών, τότε υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο τα στοιχεία του Μαρτίου να δείξουν πως υπάρχει υπέρβαση των στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος που είχαν τεθεί για το τρίμηνο.
to pontiki