Θυμάστε την γέννηση του ευρώ, όταν οι χώρες έπρεπε να περάσουν ένα σύνολο οικονομικών εμποδίων για να θεωρηθούν ότι αξίζει να ενταχθούν; Αυτά τα όρια για το χρέος και τα ελλείμματα, είχαν δύο σκοπούς: να αποτρέπουν τα σπάταλα κράτη από το να αμαυρώσουν το νέο νόμισμα, και να καταστήσουν σίγουρο ότι κάθε χώρα, μόλις γίνει δεκτή, θα μπορούσε να...... ανταπεξέλθει σε κακές καθώς και σε καλές εποχές.
Το πρώτο είναι ο λόγος που οι ηγέτες της Ευρώπης θα πρέπει να εγκαταλείψουν την Ελλάδα. Το τελευταίο είναι ο λόγος για τον οποίο οι επίπονες προσπάθειές τους να διατηρήσουν την Ελλάδα στο ευρώ είναι ακατάλληλες και απροκάλυπτα σκληρές.
Αρχίζω να σκέφτομαι ότι οι όλο και περισσότερο απεγνωσμένες προσπάθειες της Ελλάδας να παραμείνει στο ευρώ, υποδηλώνουν έναν μαζοχισμό, ενώ οι ακροβασίες της Ευρώπης να αποτρέψουν την πρώτη αποχώρηση από το ευρώ, έχουν μία χροιά σαδισμού. Λιγότερο από δύο εβδομάδες μετά από την ανακήρυξη "νίκης" σε ένα δημοψήφισμα που απέρριπτε τους όρους διάσωσης που πρόσφερε, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας έχει ουσιαστικά παραχωρήσει τον έλεγχο σε οτιδήποτε –από το ποια assets θα πρέπει να πουλήσει για να μειωθεί το χρέος της χώρας μέχρι το εάν τα καταστήματα θα πρέπει να είναι ανοιχτά την Κυριακή. Μετά από μήνες αντίστασης, η κυβέρνησή του "έχει αποδεχθεί πρακτικά τα πάντα", δήλωσε ο Μαλτέζος πρωθυπουργός Joseph Muscal. Ο Paul Krugman, γράφοντας για τους New York Times την Κυριακή, είχε να πει αυτό:
"Αυτή η λίστα με τα αιτήματα του Eurogroup, είναι τρέλα. Το hastag ThisIsACoup, είναι απολύτως αυτό. Αυτό πηγαίνει προς την καθαρή εκδικητικότητα, πλήρη καταστροφή της εθνικής κυριαρχίας και καμία ελπίδα για ανακούφιση. Στόχο έχει, προφανώς, να είναι μια πρόταση που η Ελλάδα δεν μπορεί να αποδεχθεί, αλλά ακόμη κι έτσι, είναι μια τραγελαφική προδοσία όλων όσα το ευρωπαϊκό project υποτίθεται ότι αντιπροσωπεύει.
Διαβάζοντας αναλύσεις για την προτεινόμενη συμφωνία, είναι δύσκολο να βρεθεί κάποιος που θα πει μια καλή κουβέντα για αυτό. "Μισή συμφωνία", δήλωσε ο Holger Schmieding της Berenberg. Υπάρχει μια "έντονη εκτίμηση" για το πόσα μπορούν να αντληθούν από τις ιδιωτικοποιήσεις, δηλώνει ο Brendan Brown της Mitsubishi UFJ. To ρίσκο του Grexit παραμένει υψηλό και ο στόχος από τις πωλήσεις assets είναι μη ρεαλιστικός, δηλώνει ο Nick Kounis της ABN Amro.
Το επίκεντρο της συμφωνίας την οποία ψηφίσει το ελληνικό κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα, είναι η δημιουργία ενός ειδικού ταμείου ιδιωτικοποιήσεων. Οι όροι της συμφωνίας ορίζουν ότι "πολύτιμα ελληνικά περιουσιακά στοιχεία" αξίας 50 δισ. ευρώ, θα μεταφερθούν στο ταμείο. Η πώλησή τους θα φέρει 25 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών της χώρας, ενώ 12,5 δισ. ευρώ προγραμματίζεται να αποπληρώνουν χρέη και τα υπόλοιπα να χρησιμοποιούν σε απροσδιόριστες "επενδύσεις".
Ο Jeroen Blokland, αναλυτής της εταιρείας διαχείρισης κεφαλαίων Robeco με έδρα στο Ρότερνταμ, επισημαίνει ότι το ταμείο θα κόστιζε περισσότερα από το ένα τέταρτο της αξίας που είχε το ΑΕΠ στο τέλος του 2013. Μέχρι τότε, η ελληνική οικονομία είχε συνολική αξία 182 δισ. ευρώ και είχε συρρικνωθεί κατά ένα τέταρτο σε πέντε χρόνια, σύμφωνα με την στατιστική υπηρεσία της χώρας. Από το 2013, είναι πιθανό να έχει συρρικνωθεί ακόμη περισσότερο.
Όταν ξεκίνησαν αρχικά οι ιδιωτικοποιήσεις το 2013 ως μια λύση για την κρίση χρέους, το ποσό των 50 δισ. ευρώ αναφερόταν συχνά για το πόσα θα πρέπει να συγκεντρωθούν. Αλλά όπως επισημαίνει ο Gary Jenkins στην LNG Capital, το ελληνικό χρηματιστήριο κοστίζει το μισό από αυτό που κόστιζε πριν από πέντε χρόνια, υποδηλώνοντας ότι η κρίση έχει κλονίσει ανεπανόρθωτα την αξία των ελληνικών assets. Η διεξαγωγή μιας γρήγορης πώλησης δεν φαίνεται ως ο καλύτερος τρόπος για να εγγυηθεί το οικονομικό μέλλον της χώρας.
Σε κάθε περίπτωση, το ιστορικό της Ελλάδας στην πώληση assets υπήρξε αβυσσαλέο. Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας εγκατέλειψε τα σχέδια για την μείωση του 51% του δημοσίου στη ΔΕΗ, η οποία ελέγχει τα δύο τρίτα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας και σχεδόν όλη την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας, μετά από τις εκλογές του Ιανουαρίου. Μέχρι τότε, η Ελλάδα είχε συγκεντρώσει 3,1 δισ. ευρώ –ναι, 3,1 δισ. ευρώ σε τέσσερα χρόνια- με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να είναι ανένδοτη ότι δεν θα εφαρμόσει τα σχέδια για την πώληση των λιμανιών της χώρας, των επιχειρήσεων ύδρευσης ή της ταχυδρομικής υπηρεσίας.
Η συνθηκολόγηση του Τσίπρα σημαίνει ότι οι πιστωτές μπορεί τώρα να περιμένουν να δουν ταμπέλες "πωλείται" σε οτιδήποτε υπάρχει στην χώρα. Αλλά η μεγάλη αισιοδοξία για το πόσα λεφτά μπορεί να αντληθούν, δείχνει πόσο απελπισμένοι είναι όλοι για να προσποιούνται ότι η Ελλάδα μπορεί να γίνει οικονομικά βιώσιμη εντός των συνόρων της ευρωζώνης. Αυτό, φοβάμαι, είναι λάθος.
Κανείς δεν πρέπει να υποτιμά πόσο οικονομικά επώδυνος θα ήταν ο αρχικός χωρισμός. Αλλά όταν κολλήσεις σε μια ανθυγιεινή σχέση με εταίρους που σου λένε ότι έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους, είναι ώρα να προχωράς παρακάτω. Και υπάρχουν πολλά που μπορεί να πει κανείς για το επιχείρημα ότι η Ελλάδα πρέπει να ανακτήσει την αυτοδιάθεσή της στις νομισματικές της υποθέσεις, αντί να παραχωρήσει περισσότερη κυριαρχία στους δανειστές της.
Έχω γράψει στο παρελθόν ότι το ευρώ θα ήταν καλύτερα χωρίς την Ελλάδα και η Ελλάδα θα ήταν καλύτερα χωρίς το ευρώ. Δεδομένης της ταπεινωτικής συμφωνίας που είναι αυτή τη στιγμή στο τραπέζι, είμαι περισσότερο πεπεισμένος από ποτέ ότι η διατήρηση της Ελλάδας στον οικονομικό ζουρλομανδύα του ευρώ, είναι η λάθος λύση.
Capital.gr