Ενα πολιτικό τσουνάμι μοιάζει να σαρώνει απ' άκρου εις άκρον αυτή την περίοδο την Ευρώπη. Από τα Βαλκάνια μέχρι τη Σκανδιναβία, από τις όχθες του Ατλαντικού μέχρι τα Ουράλια, από τις χώρες της Μπενελούξ μέχρι την ευρωπαϊκή «εσχατιά» της νοτιοανατολικής Μεσογείου, οι περισσότερες......κυβερνήσεις και τα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα δέχονται αλλεπάλληλα και πολύπλευρα πλήγματα, με αποτέλεσμα να βρίσκονται διαρκώς σε θέση άμυνας.
Σε κατάσταση αδυναμίας ή ακόμη και ομηρείας, δηλαδή, από την οποία αδυνατούν πρακτικά να διαπραγματευτούν αποτελεσματικά τα λεγόμενα «εθνικά συμφέροντα» απέναντι στους πραγματικά μεγάλους και ισχυρούς: την Ε.Ε., την ΕΚΤ και, φυσικά, το Βερολίνο.
Τα γεγονότα και οι εξελίξεις δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αμφισβήτησης για την κατάσταση που διαμορφώνεται σε πολλές χώρες-μέλη. Χθες, για του λόγου το αληθές, η Κομισιόν προειδοποίησε ανοιχτά τη Γαλλία, την Ιταλία και το Βέλγιο ότι με τα σχέδια προϋπολογισμών τα οποία έχουν καταθέσει κινδυνεύουν να παραβιάσουν τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Παράλληλα, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο, στην αναθεώρηση του ερχόμενου Μαρτίου, να υποστούν αυστηρές κυρώσεις - ειδικά δε όσον αφορά στη Γαλλία, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να της επιβληθεί και χρηματικό πρόστιμο, ύψους άνω των 4 δισ. ευρώ.
Λάδι στη φωτιά
Με τον τρόπο αυτό, όμως, οι Βρυξέλλες ρίχνουν ουσιαστικά λάδι στη φωτιά των εσωτερικών μετώπων στις τρεις αυτές χώρες, όπου το θερμόμετρο ανεβαίνει επικίνδυνα. Πρόσφατα, άλλωστε, είναι τα πρωτοφανή και βίαια επεισόδια που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων κατά των μέτρων λιτότητας της κυβέρνησης συνασπισμού στο Βέλγιο, ενώ η Ιταλία οδεύει προς την πρώτη μεγάλη πανεθνική γενική απεργία στις 12 Δεκεμβρίου, μετά τις ανατροπές που σχεδιάζει ο Ρέντσι στα εργασιακά. Όσο για τη Γαλλία, είναι προφανές ότι μια ενέργεια που θα θεωρηθεί ως ευθεία επίθεση στην κυριαρχία και το πατριωτικό αίσθημα, μπορεί να αποτελέσει τη θρυαλλίδα για να ξεσπάσουν γεγονότα με απρόβλεπτη δυναμική και κατάληξη.
Την ίδια στιγμή, οι δύο χώρες της Ιβηρικής πλήττονται από αλλεπάλληλα κύματα σκανδάλων, τα οποία μοιάζουν να είναι ανεξέλεγκτα - ή, όπως σχολίασε ένας αναλυτής, θυμίζουν... μπάμπουσκες, καθώς κάθε φορά που ανοίγεις τη μία κάνει την εμφάνισή της μία ακόμη. Έτσι, τόσο στην Ισπανία όσο και στην Πορτογαλία, τα δύο παραδοσιακά πολιτικά στρατόπεδα κλονίζονται συθέμελα, με την Αριστερά να είναι -για την ώρα, τουλάχιστον και σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει στη Γαλλία ή τη βόρεια Ευρώπη- ο μεγάλος ωφελημένος.
Αλλά και στην άλλοτε όαση της δημοκρατίας και του κοινωνικού κράτους, τη Σουηδία, συμβαίνει κάτι πρωτοφανές: το ακροδεξιό και αντιμεταναστευτικό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών, που αναδείχθηκε τρίτο στις πρόσφατες εκλογές, κρατά στα χέρια του την τύχη της κυβέρνησης μειοψηφίας Σοσιαλδημοκρατών και Πράσινων: Αν αποφασίσει να καταψηφίσει το σχέδιο προϋπολογισμού που έχει καταθέσει στη Βουλή ή, ακόμη χειρότερα, εάν απόφασίσει να στηρίξει το σχέδιο που έχει καταθέσει ο κεντροδεξιός συνασπισμός, τότε η κυβέρνηση κινδυνεύει άμεσα να πέσει και να οδηγήσει τη χώρα σε πρόωρες εκλογές, κάτι που θα συμβαίνει για πρώτη φορά μετά το 1958. Είναι δε γεγονός ότι και σε μία ακόμη σκανδιναβική χώρα, τη γειτονική Φινλανδία, τα σύννεφα έχουν πυκνώσει. Δεν πάει καιρός, άλλωστε, που η χώρα απώλεσε τον υψηλότερο βαθμό αξιολόγησης (ΑΑΑ), με αποτέλεσμα η κυβέρνηση να διαμηνύσει ξεκάθαρα προς τους πολίτες ότι οι εποχές των «παχιών αγελάδων» έχουν τελειώσει και πως θα πρέπει να ετοιμαστούν να σφίξουν τα ζωνάρια τους.
Τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα στους μικρούς και αδύναμους της Ευρώπης. Στην Ουγγαρία, το «θαύμα» του Βίκτορ Όρμπαν δείχνει να εξαντλεί σιγά-σιγά τα καύσιμά του.
Στη γειτονική Ρουμανία, η κυβέρνηση κρέμεται πλέον από μία κλωστή, καθώς έχασε προχθές ένα εταίρο της -το κόμμα που εκπροσωπεί την ουγγρική μειονότητα-μετά την απρόσμενη ήττα του πρωθυπουργού Βίκτορ Πόντα στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Στη Κύπρο, επίσης, το «μπρα ντε φερ» με τους Τούρκους για την ΑΟΖ τη βρήκε σε μια εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση, καθώς η οικονομία της βρίσκεται στην... εντατική - μάλιστα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που ισχυρίζονται πως η πίεση είναι τόσο μεγάλη, ώστε είναι αυτή που οδηγεί τον πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη στο χειρουργείο για την καρδιά του.
Πολιτικό «τσουνάμι» στην Ευρώπη - Ηγέτες σε κατάσταση νευρικής κρίσης
Όσο για την Ελλάδα, οι πρόσφατες διαπραγματεύσεις με την τρόικα και τα σενάρια για το μέλλον μιλούν από μόνα τους...
Μαριάνο Ραχόι
Σε κατάσταση διαρκούς πολιορκίας...
Η προχθεσινή παραίτηση της υπουργού Υγείας από την κεντροδεξιά κυβέρνηση έδειξε ότι τα προβλήματα του Μαριάνο Ραχόι δεν τελείωσαν ούτε με την επιστροφή της Ισπανίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης ούτε με την ολοκλήρωση της διαδικασίας του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Καταλονίας.
Ο πρωθυπουργός της χώρας βρίσκεται πρακτικά σε μια κατάσταση διαρκούς πολιορκίας, με τις αλλεπάλληλες αποκαλύψεις γύρω από την εμπλοκή στελεχών του Λαϊκού Κόμματος σε σκάνδαλα, φαινόμενα διαφθοράς και πάσης φύσης παράνομες συναλλαγές να τον έχουν στριμώξει στο καναβάτσο.
Η απειλή δε της αποσύνθεσης είναι ακόμη μεγαλύτερη καθώς ο βασικός αντίπαλος απέναντί του δεν είναι οι Σοσιαλιστές -με τους οποίους υπάρχει ένας κώδικας επικοινωνίας και αντιμετώπισης προβλημάτων που, σε μεγάλο βαθμό, είναι κοινά για τα δύο παραδοσιακά κόμματα εξουσίας -αλλά το νεαρό κόμμα των Αγανακτισμένων και των Πλατειών, το Podemos.
Ζοζέ Σόκρατες
Νοκ άουτ και η «συστημική» αντιπολίτευση
Η πρόσφατη προφυλάκιση του πρώην πρωθυπουργού και ηγέτη των Σοσιαλιστών θέτει ουσιαστικά και για μεγάλο χρονικό διάστημα νοκ άουτ και τη «συστημική» αντιπολίτευση στην Πορτογαλία, η οποία θα αποτελούσε προφανώς μια σίγουρη και δοκιμασμένη εναλλακτική λύση απέναντι στην κυβέρνηση των (κεντροδεξιών) Σοσιαλδημοκρατών, καθιστώντας έτσι το πολιτικό σύστημα πολύ πιο εύθραυστο και ευάλωτο απέναντι σε νέες κρίσεις -και προφανώς, αδύναμο να διεκδικήσει οτιδήποτε απέναντι στους δανειστές.
Η εξέλιξη αυτή απέδειξε, εκτός των άλλων, ότι η απώλεια της κυβερνητικής εξουσίας και η (προσωρινή, έστω) απομάκρυνση από την ενεργό πολιτική δεν διασφαλίζει επ' ουδενί ασυλία -ούτε από τους αντιπάλους και τη δικαιοσύνη ούτε, πολύ περισσότερο, από την ίδια την κοινωνία.
Άλλωστε, η πλειοψηφία των Πορτογάλων δεν έδειξε να λυπάται ιδιαιτέρως για την τύχη του Ζοζέ Σόκρατες, μην ξεχνώντας ότι έβαλε τη χώρα στο Μνημόνιο...
Στέφαν Λόφβεν
Πρότυπο δημοκρατίας, όμηρος της Ακροδεξιάς
Η κυβέρνηση της Σουηδίας είναι πιθανό να πέσει τις επόμενες μέρες, μόλις δύο μήνες μετά την ορκωμοσία της, με αποτέλεσμα η χώρα να οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές, για πρώτη φορά από το 1958. Ακόμη χειρότερα, η τύχη της εξαρτάται ουσιαστικά από το ακροδεξιό και ρατσιστικό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών, οι οποίοι με την ψήφο τους (ή την αποχή τους) θα κρίνουν εάν θα εγκριθεί ο νέος προϋπολογισμός, αν θα περάσει το αντίστοιχο σχέδιο της αντιπολίτευσης ή εάν θα προκαλέσουν πολιτική κρίση. Ποιος θα το φανταζόταν, άραγε, πριν από μερικά χρόνια;
Στη χώρα που θεωρούνταν πρότυπο προς μίμηση για τη δημοκρατία της, για το κοινωνικό της κράτος, για την ανοχή στη διαφορετικότητα και το προηγμένο σύστημα ενσωμάτωσης των αλλοδαπών στην κοινωνία της, τώρα να κάνουν κουμάντο οι τύποι που θέλουν να φύγουν όλοι οι μετανάστες, αλλά και να σταματήσει να πληρώνει η χώρα τους για τους πιο φτωχούς της Ε.Ε...
Φρανσουά Ολάντ
Έρμαιο ο πρόεδρος και όλη η χώρα...
Εάν κάποιος έλεγε στους Γάλλους ότι την ώρα που κρίνεται το μέλλον -η επιβίωση, ουσιαστικά- του κοινωνικού, οικονομικού και πολιτικού τους μοντέλου στο τιμόνι της χώρας τους θα βρισκόταν μια τόσο αδύναμη, άτολμη και ανερμάτιστη ηγεσία, πιθανότατα θα έβαζαν τα γέλια ή θα ειρωνεύονταν με τη γνωστή τους υπεροψία. Κι όμως, αυτό ακριβώς συμβαίνει σήμερα. Ο Φρανσουά Ολάντ -που η αλήθεια είναι ότι εξαρχής αποτελούσε μια λύση ανάγκης για τους Σοσιαλιστές- έχει αποδειχθεί ο λιγότερο δημοφιλής πρόεδρος στην ιστορία της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας, σε μια στιγμή που οι άνεργοι άγγιξαν τα 3,5 εκατομμύρια, ενώ όλες οι κοινωνικές ομάδες ζητούν επιτακτικά απαντήσεις και λύσεις. Ο Ολάντ και το Παρίσι μοιάζουν αδύναμοι όχι μόνο μπροστά στη Μέρκελ και το Βερολίνο, που δεν χάνουν ευκαιρία να ταπεινώνουν τον πάλαι ποτέ ισχυρό εταίρο τους, αλλά και απέναντι στις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ -ο εξαναγκασμός τους να ακυρώσουν την παράδοση ενός πολεμικού πλοίου στη Ρωσία είναι μια ενέργεια που κάνει τα κόκαλα του ντε Γκολ να τρίζουν.
Γερμανοί σε χειμερία νάρκη!
Την ώρα που τα ποσοστά της πλειονότητας των Ευρωπαίων ηγετών μειώνονται διαρκώς -ή κατρακυλούν ανεξέλεγκτα- στη Γερμανία η εικόνα μοιάζει μαγική: Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση για το δίκτυο ARD, το 57% των πολιτών εγκρίνει την πολιτική της κυβέρνησης Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών, ενώ το 74% δηλώνει ικανοποιημένο με την πολιτική της Αγκελα Μέρκελ -ποσοστό που είναι υψηλότερο κατά 7 μονάδες σε σχέση με τον Ιούνιο και αποτελεί ιστορικό ρεκόρ από τότε που άρχισαν να καταγράφονται τα σχετικά στοιχεία, το 1997!
Προφανώς, η αιτία γι' αυτό πρέπει να αναζητηθεί πρωτίστως στην καλή πορεία της οικονομίας (δημοσιονομικό και εμπορικό πλεόνασμα, αυξήσεις στους μισθούς, άφθονη ρευστότητα στην αγορά κ.λπ.), αλλά και στον ολοένα αυξανόμενο ρόλο του Βερολίνου τόσο στην Ευρώπη -όπου κανείς δεν αμφιβάλλει ποιος είναι το αφεντικό, παρά τις... παρασπονδίες του Ντράγκι και τους λεονταρισμούς Γάλλων και Ιταλών- αλλά και διεθνώς. Είναι γεγονός, μάλιστα, ότι η παροιμιώδης σταθερότητα και ισχύς που αποπνέει το γερμανικό πολιτικό σκηνικό δίνει την πολυτέλεια να δοκιμαστούν με ασφάλεια και εναλλακτικές λύσεις, προκειμένου να αξιοποιηθούν σε περιόδους που τα πράγματα θα είναι πιο δύσκολα.
Σε αυτό το πλαίσιο, θα πρέπει να ενταχθεί και η πρόσφατη συμφωνία για την ανάθεση της πρωθυπουργίας στο κρατίδιο της Θουριγγίας σε ένα στέλεχος της Αριστεράς, με τη στήριξη SPD και Πράσινων. Εάν, μάλιστα, δεν υπάρξει έκπληξη στην ψηφοφορία της ερχόμενης Παρασκευής, θα πρόκειται για μια ιστορική εξέλιξη.
Ημερησία